در سال 1927 آرل بابس سلول های دهانه رحم را جمع آوری و خشک می کرد و برای شناسایی سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ مشاهده می نمود.

در سال 1943مقاله جرج پاپانیکولاس باعث تحول تاریخی در تشخیص سرطان دهانه رحم با استفاده از تکنیک پاپ اسمیر گردید. ( از آن پس آزمایش غربالگری سرطان دهانه رحم به افتخار پروفسور به نام پاپ اسمیر نام گزاری شد)

در سال 1949 آزمایش پاپ سیتولوژی (پاپ اسمیر) به عنوان یک آزمایش بالینی و تشخیصی پذیرفته و معرفی گردید.

در سال 1976 هارالد هاسن مقاله ای را به چاپ رساند که در آن مقاله به ارتباط ویروس HPV سرطان دهانه رحم اشاره کرد.

در سال 1996 اولین سیستم جمع آوری نمونه با روش LBC  ( نمونه گیری بر پایه مایع ) معرفی گردید

در سال 1999آزمایش تشخیص HPV  برای زنانی که نتایج پاپ اسمیر آنها  ASC-US  بود انجام شد.

در سال 2006 آزمایشCO-testing  (غربالگری دو گانه ) شامل آزمایش پاپ اسمیر و تشخیص HPV16/18  انجام شد.

مطالعه ای در سال 2007 منتشر گردید که نشان داد، طی سال های 2007-1987 تعداد مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم کاهش یافته است. بنابراین تلاش ها بر روی کاهش موارد ابتلا به سرطان دهانه رحم آغاز شد.

در سال 2011 کار آزمایی بالینی ATHENA  تحول شگفت انگیزی با کارگیری آزمایش غربالگری دو گانه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم به کار برد. در همان سال FDA آمریکا سیستم cobas-HPV را برای پیگیری زنان مبتلا به ASC-US  را پیشنهاد کرد .

در سال 2014 FDA  آمریکا دستگاهcobas HPV  را برای ژنوتایپینگ گونه های پر خطر HPV16و 18 به عنوان اولین گام در غربالگری اولیه سرطان دهانه رحم برای خانم های بالاتر از 25 سال را تایید کرد.

در سال2015در هلند اولین پروژه غربالگری سرطان دهانه رحم با استفاده از سیستم cobas HPV  آغاز گردید.

در سال 2016 انجمن متخصصین زنان و زایمان آمریکا ACOG انجام آزمایش تشخیص HPV با سیستم کوباس را برای غربالگری اولیه سرطان دهانه رحم را مورد حمایت قرار داد و انجام آن را توصیه نمود.

پژوهش ATHENA

ATHENA در نوع خود از بزرگترین ترین مطالعات کلینیکی ثبت شده آمریکا می باشد که دستگاه کوباس را در سه حالت مختلف شامل موارد زیر مورد ارزیابی قرار داده است:

1- در غربالگری اولیه

2- در مواردیکه سلولهای غیرطبیعی در پاپ اسمیر دیده می شود.

3- بعد از انجام تست همزمان در افرادیکه نتیجه پاپ اسمیر منفی داده شده.

 ATHENAپژوهشی است که استاندارد آزمایش های غربالگری سرطان دهانه رحم را تغییر داد.

ATHENA یک کاررآزمایی بالینی ، 47000 خانم 21 سال و بالاتر را با محوریت غربالگری سرطان دهانه رحم در حالتهای مختلف مورد مطالعه قرار دارد.

مراحل ATHENA

1. معاینه و بررسی نخست: انجام سیتولوژی آزمایش HPV (Co-Testing) روی تمام خانم های مورد مطالعه
2. معاینه – بررسی- دوم: تمام خانم هایی که در بررسی سیتولوژی (پاپ اسمیر) دارای سلولهای غیرطبیعی با خصوصیات نا مشخص و آلودگی به ویروس های پرخطرHPVبودند و زنان بالاتر از 25 سال فاقد سلولهای غیرطبیعی بوده و نتیجه تست HPV آنها نیز منفی بوده است تحت کولپوسکوپی و نمونه برداری از بافت دهانه رحم قرار گرفتند.
3. 3 سال پیگیری