بیلی‌روبین

 یکی از پیگمان‌های زردرنگ صفراوی است که از شکست و تجزیهٔ طبیعی هموگلوبین حاصل می‌شود و عامل رنگ زرد ادرار و رنگ قهوه‌ای مدفوع است. گلبولهای قرمز پس از طی عمر ۱۲۰روزهٔ خود در طحال، توسط ماکروفاژهای طحالی تخریب می‌شوند. هموگلوبینِ موجود در گلبولهای قرمز پس از تخریب اریتروسیتها آزاد و به یک «هِم» (heme) و اسید آمینه تجزیه می‌شوند. پزشکان با کمک این تست تشخیص، کنترل و علت بیماری های مثل زردی، کم خونی بیماری های کبدی و مجاری صفراوی را مورد بررسی قرار می دهند. در نوزادان سطح بیلی روبین بالا است و پزشکان با توجه به نوع و سطوح بیلی روبین برای درمان تصمیم می گیرند.در آزمون بیلی روبین، بیلی روبین کل و دو نوع  مختلف آن یعنی بیلی روبین کنژوگه و غیرکنژوگه اندازه گیری می شود.

به طور کل بیلی روبین شامل:

بیلی روبین غیر کنژوگه (غیر مستقیم): این بیلی روبین از تجزیه سلول های قرمز خون ایجاد می شود و از طریق خون به کبد فرستاده می شود.

افزایش بیلی روبین غیرکنژوگه در موارد زیر اتفاق می‌افتد:

• زردی نوزادان

• نشانگان ژیلبرت

• کم‌خونی همولیتیک

• نشانگان کریگلر نجار

بیلی روبین کنژوگه (مستقیم): این بیلی روبین در کبد از بیلیروبین غیر مستقیم در اثر تغیرات شیمیایی تولید شده و به سمت روده حرکت می کند.

از جمله مواردی که باعث افزایش این فرم بیلی روبین می‌شود عبارتند از:

• بیماری‌های کبدی شامل سیروز کبدی، تومور یا آبسه کبد، انسداد داخل کبدی و هپاتیت

• سندرم‌های مادرزادی روتور و دوبین جانسون

برای چه مواردی تست بیلی روبین انجام می شود؟

• کم خونی یا سطح گلبول قرمز پایین

• واکنش نسبت به مواد سمی و داروها

• آلودگی با ویروس های هپاتیت

• ادرار تیره، تهوع و استفراغ، درد شکم یا تورم شکمی

• مدفوع خاکی

• انسداد مجرای صفراوی

• سندرم گیلبرت یک بیماری کبدی ژنتیکی

آزمایش های مرتبط با بیلی روبین

•  Hepatitis A, B, C

•  LDH CBC

• ALP

• ALT

• AST

تست بیلی روبین چگونه انجام می شود؟

برای نوزادان نمونه خون از کف پا یا بازو و در بزرگسالان از بازو گرفته می شود. برای انجام تست توصیه می شود، چند ساعت قبل از آزمایش ناشتا بوده و حجم مورد نیاز خون 1 میلی لیتر می باشد.

تفسیر آزمایش بیلی روبین

مقادیر طبیعی

برای بیلی‌روبین مقادیر طبیعی گوناگونی گزارش شده‌است که در جدول زیر به آنها اشاره میشود:

به طور معمول، میزان بیلی روبین بین 0.3 تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر (میلی گرم در دسی لیتر) می باشد.که برای بزرگسالان بالای 18 سال، بیلی روبین عادی می تواند تا 1.2 میلی گرم در دسی لیتر خون باشد. بیلی روبین کونژوگه (مستقیم) باید 0تا 4/0 میلی گرم بر دسی لیتر باشد. سطح بیلیروبین غیر مستقیم در جریان خون نیز از طریق محاسبه، (بیلی روبین کل منهای سطوح بیلی روبین مستقیم در جریان خون ) به دست می اید. در بسیاری از نوزادان که زردی دارند بیلی روبین در مدت چند روز اول پس از تولد بالاتر از 5 میلی گرم در دسی لیتر می شود.

چه عاملی باعث افزایش بیلی روبین (هیپربیلیروبینمی )می شود؟

• زردی

• هپاتیت

• التهاب مجاری صفراوی

• جنسیت مردان نسبت به زنان سطوح بیلیروبین بالاتری دارند.

• ورزش

• ضعف،

• رنگ پریدگی،

• درد شکم یا تورم

• تب ولرز

• درد قفسه سینه

• خستگی

• حالت تهوع

• استفراغ

• ادرار تیره رنگ

• کم خونی

• استفاده از مشروبات الکلی

• قرص های ضد بارداری

چه عواملی باعث کاهش بیلی روبین می شود؟

• کافئین

• پنی سیلین

• باربیتورات ها

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) به نام سالیسیلات ها

• اسید اسکوربیک (ویتامین C)

افزایش بیلی روبین در نوزادان به چه علت است؟

• ناسازگاری نوع خون بین مادر و کودک

• کمبود اکسیژن

• عفونت ارثی

• بیماری های کبدی