بیوپسی های بافتی کلاسیک یا رزکسیون های جراحی، روش های تهاجمی ( invasive method) می باشند که تنها قادرند یک لحظه ی خاص و کوتاه از سیر تدریجی و پیشرفت سرطان را در یک بیمار بررسی کنند و در دسترس طب تشخیصی و پاتولوژی قرار دهند. در حالی که یک تست خونی یا بیوپسی مایع ( liquid biopsy) این پتانسیل رادارد که سیر پیشرفت و گسترش تومور های جامد و توپُر(solid tumor) را بدون وقفه (real-time) به وسیله ی استخراج اطلاعات مولکولی از آنالیت های CTC,s یا ctDNA تعیین کند. با به کارگیری این آنالیت های ارزشمند، تحولی بزرگ در تشخیص و درمان بدخیمی ها ایجاد شده است.

ctDNA : circulatory tumor DNA

غربالگری سرطان بر اساس خون بیمار (blood-based cancer test) یا بیوپسی خون (liquid biopsy]blood biopsy) به عنوان یک ابزار دیاگنوستیک، پروگنوستیک و ترانوستیک (theranostic) درشناسایی تومور ها با حداقل تهاجم بافتی شناخته شده است.

 

در فرآیند سرطانها، متاستازیک پروسه ی پیچیده ی بیولوژیکی که شامل واکنش های راندومیک متعددی است که در انواع مختلف سرطان می تواند بسیار متفاوت باشد.CTC,s سلول هایی هستند که از تومورهای اولیه و توده های متاستاتیک کانسرها جدا شده اند(detachment) و به داخل جریان خون، سیستم لنفاتیک و یا قسمتهای دیگر بدن راه می یابند.غربالگری سرطان ها با CTC,s در کنار بیومارکرهای ارزشمندی همچون ctDNA,Circulatory mRNA ,Gene fusions ,Exosomes ,Methylation changes کمک شایانی درجهت تشخیص زودرس (early detection)، مونیتورینگ و اثربخشی ( effectiveness) درمان ارائه می کنند.

CTC,s به عنوان یک بیومارکر خونی قادرست اندیکاتور قابل اعتمادی در تشخیص زودرس روند کارسینوژنز، پیشرفت بدخیمی و موفقیت درمان سرطان ها باشد. به طوری که یک افزایش در تعداد CTC,s نشانگر پیشرفت بدخیمی، همچنین ریسک بالای سرطان ها و کاهش تعداد آن مؤید فروکش کردن (Remission) بدخیمی و یا اثربخشی درمان کموتراپیک می باشد.

مواد غذایی با خواص آنتی کارسینوژنیک می توانند سبب کاهش کاذب تعداد CTC,s گردند از این دست مواد مغذی می توان به موارد زیر اشاره کرد: زردچوبه، سیر، چای سبز، دانه انگور، پکتین تغییریافته ی مرکبات، عصاره ی قارچ خوراکی .

 تکنولوژی های متعدد و گوناگونی برای شناسایی و برآورد CTC,s وجود دارند. سیستم CELL-SEARCH از معروفترین تکنیک های تشخیص، جداسازی ‌و کانت CTC,s درخون می باشد. تست CELL- SEARCH می تواند اطلاعات مهمی را درباره ی وضعیت کانسر برمبنای پروگنوز آنها به انکولوژیست ها ارائه کند تا بتوانند تصمیمات کلینیکال بهینه را اتخاذ نمایند. از تکنولوژی های دیگر درزمینه ی شناسایی CTC,s عبارتند از : تکنیک ISET,Rarecells(Isolation-by-Size-of-Epithelial-Tumor) و متدی ترکیبی ازفیلتراسیون خونی و مشاهده ی میکروسکوپیک با استفاده از معیارهای هیستوپاتولوژیکال استاندارد.

 

ترانوستیک (Theranostic)

ترانوستیک (Theranostic) علم کاربرد نانوسیستم ها در شناسایی، درمان و مونیتورینگ پس از درمان بیماری ها؛ به طور همزمان می باشد. به نوعی ترانوستیک را می توان نوعی پایش درمانی مناسب برای پزشکی شخصی شده (personalized medicine)، فارماکوژنومیکس و تصویربرداری مولکولی دانست تا بدین وسیله راهی در مسیر درمان های نوین پدید آورد و با بهره گیری از درک مولکولی بهتر، داروهای موثرتری انتخاب شود.