اکنون مطالعات کمی درمورد میزان خطاها درTest selection  وTest interpretation صورت گرفته است .خطای کلینیسین هادردرخواست تست های آزمایشگاهی (wrong order)درفیلد خطاهای “pre-pre analytical error “ قرارمی گیرد. به طورمعمول عدم بهره گیری ازالگوریتم های تشخیصی دربیماری های گوناگون توسط پزشکان ، علت درخواست نادرست تست‌های آزمایشگاهی می باشد.

عدم تسلط واحاطه (expertness )پزشک درتفسیرنتایج آزمایشگاهی هم درفیلد post-post analytical errors طبقه بندی می گردد.به عبارتی تفسیرنادرست تست های آزمایشگاهی (misinterpretation) نیزدرمحدوده ی خطاهای پُست پُست آنالیتیکال  قرارمی گیرد.درحالیکه با نگرشی منصفانه هیچکدام ازدونوع خطای ذکرشده درحیطه فعالیتهای آزمایشگاه کلینیکال قراردارند وتنها مسئولین آزمایشگاه ها با تدابیرخاصی و به میزان اندکی می توانند از وقوع این گونه خطاها پیشگیری کنند.

به نظر این حقیر درزمینه کاهش خطاهای pre-pre وpost-post درعین اینکه جای کارعلمی ومدون بسیاربسیارخالیست ‌ومحدوده این فعالیت به تمامی فیلدهای تخصصی مدیکال درتشخیص وتفسیرمرتبط می گردد؛ ولی دامنه ی عملکرد ما که درحوزه ی professional مان توجیه علمی داشته باشد بسیارمحدود است .

جالب اینکه فعالیت مادرکاهش این گونه خطاها بسیاربه فونکسیون اصلی رشته DCLS درنظام سلامت برمی گردد یعنی نقش ما به عنوان مشاوربالینی (clinical adviserوconsultatant ). شوربختانه وزرات مطبوع به جای مساعدت ‌و تسهیل در بازیابی جایگاه اصلی رشته ی DCLS در چرخه ی سلامت ، اقدام به وضع آیین نامه درجهت استقرار مشاوربالینی درکنار فارغ التحصیلان DCLS در آزمایشگاه ها نموده است !!!.
درمورد راهکارهای عملی درزمینه کاستن ازاین شکل ازخطاهای آزمایشگاهی که کمترقابل دسترس مامی باشند؛کار بر روی Noteهاو Recommendation ها در ریپورت آزمایش ها می باشد که می تواند بسیارکمک کننده  درزمینه کاهش misinterpretation کلینیسین ها باشد و به تبع آن کاهش خطاهای post-post .

درمورد کاهش میزان misdiagnosis وwrong order دست ما به عنوان  DCLSبسیاربسته ترست چون دراین حوزه باید تصمیم سازان درمدیریت نظام سلامت ورود کنند وقوانین بالادستی را تدوین کنند تاهمکاران DCLSبه جایگاه اصلی خود برسند.اقداماتی ازاین دست:

۱-به عنوان عضومشاوردرتیم های پزشکی دربیمارستانها .
۲-مشاوردرlab test orderingدرمراکزدرمانی .
۳-مشاوروعضوتیمهای پزشکی درclinical rounding بیمارستان‌ها.
۴-مشاوردرانتخاب بهترین تست‌ها ازنظرcost effective بودن.
۵-عضوومشاوردرگروه های پژوهشی مراکزدرمانی .
۶-فعالیت درزمینه های آموزشی الگوریتم های و گایدلاین های بیمارمحور(patient -center )درمراکزدانشگاهی.
۷-عضویت درکنفرانسهای پزشکی درمراکزآموزشی -دانشگاهی.

به امید روزی که فارغ التحصیلان DCLS به جایگاه واقعی خود درنظام سلامت دست یابند.
 

منبع:

”Pre-Pre “& “Post-Post “ analytical errors; High incidence patient safety hazard involving the clinical laboratory.

Clin Chem Lab Med.2007;45(6):712-9.