ورود خون جنین به جریان خون مادر درحین بارداری یا هنگام زایمان را خونریزی جنینی - مادری(Fetal-maternal hemorrhage[FMH])می گویند.درحالت طبیعی این میزان کمتراز ۰/۵ میلی لیتر می باشد که درحدود ۹۸ درصد زایمان ها دیده می شود.زمانیکه حجم خون بیشتر از ۳۰ میلی لیتر باشد خونریزی جنینی - مادری ( FMH) نامیده می گردد که به میزان یک درهر ۱۰۰۰-۳۰۰۰ تولد رخ می دهد.علل وقوع FMH عبارتنداز :

• آسیب خیلی شدید به جفت هنگام زایمان

• وقوع سقط پس از ۱۴ هفتگی بارداری

• سزارین

• آمنیوسنتز

• زایمان‌های پرخطر وپیچیده

• کوردوسنتز(PUBS)

• نمونه گیری از پرزهای جنینی ( CVS)

• Antepartum hemorrhage/Trauma

 

 از مهم‌ترین عوارض خونریزی جنینی - مادری  ، ایزوایمونیزاسیون مادر ِ Rh منفی به وسیله ی  جنین Rh مثبت می باشد که باعبور گلبول های قرمز جنینی ( [FRBC] Fetal RBC ) ازسدّ جفت صورت می گیرد.FMH می تواند به سقط جنین نیز بیانجامد.در FMH میزان مورتالیتی جنینی پیش ازتولد ۵۵-۳۳درصد می باشد.

 روش‌های تشخیص FRBC برمبنای شناسایی و سنجش هموگلوبینAntigen D ،Carbonic anhydrase , F می باشند.مهم‌ترین وشایعترین متدهای تشخیص FMH و شمارش FRBC عبارتند از :

1. تست KB(Kleihauer -Betke ) یا تست شستشوی اسیدی(Acid elution)

2. متد فلوسایتومتری (FCM)

درروش کلاسیک KB Test پس از انجام دستورالعمل آزمون درشمارش نهایی زیر لام با عدسی 40 افتراق Fetal RBC  از Maternal RBC ها به صورت زیر مشاهده می شود :

بیماری‌ها واختلالاتی که درآن  باافزایش خفیف تا متوسط هموگلوبین F مواجه هستیم  عبارتنداز :

• هموراژی جنینی- مادری

• آلفاتالاسمی مینور

• آنمی سیکل سل

• انواع هموگلوبینوپاتی هامرتبط با همولیز

• اختلالات میلوپرولیفراتیو مانند JMML

• آنمی دیس اریتروپوئتیک مادرزادی تیپ II(CDA II)

• اسفروسیتوزارثی

• آنمی آپلاستیک

• لوسمی های حاد

بیماری های ذکرشده با افزایش هموگلوبین F می توانند در نتایج تست های تشخیصی FMH تداخل کنند بنابراین باید در پراکتیس به آنها توجه داشت .

✔️مدیریت درمان در خونریزی های جنینی- مادری ( FMH)  تجویز روگام برای مقابله با ایزو ایمیونیزاسیون Rh در مادر می باشد(مادرRh-,جنین Rh+).به همین علت محاسبه ی دقیق حجم خون جنینی ِ واردشده به  خون مادر در تعیین دوز تزریقی روگام (RhoGAM) بسیار مهم است .به طورکلی به ازای هر ۳۰ میلی لیتر خون جنینی که وارد جریان خون مادر شده است ۳۰۰ میکرو گرم روگام تا حداکثر ۷۲ ساعت بعد اززایمان به صورت IV تزریق می گردد.برای محاسبه ی مقدار میلی لیتر خون جنینی در FMH در روش FCM از فرمول زیر استفاده می شود :