سندرم های پارانئوپلاستیک – نورولوژیک
Paraneoplastic – Neurologic Syndromes (PNSs)
این سندرم ها اختلال هایی هستند که با رشد تومورها در ارتباط اند. هر چند، این تومورها به طور مستقیم عامل بروز این بیماری ها نیستند، اما متاستاز تومور و یا عوارض جانبی داروهای سایتواستاتیک یا رادیوتراپی، می توانند عوامل زمینه ساز PNS باشند. بسته به نوع تومور و آنتی ژن هایی که بیان می کند، سیستم ایمنی مجموعه ای از اتوآنتی بادی های اختصاصی آنتی ژنهای توموری تولید می نماید که این اتوآنتی بادی ها به آنتی ژن های مستقر در بافت های عصبی متصل شده و تخریب این بافت ها را موجب می شوند. شایع ترین تومورهای زمینه ساز PNS ، تومورهای ریوی هستند. تومورهای بیضه و پستان نیز در مرتبه بعد قرار دارند. آنتی بادی های دخیل در ایجاد و بروز سندروم های پارانئوپلاستیک نورولوژیک و بیماری های مرتبط با آنها، در ادامه آورده شده اند.
Neuronal Nuclear Antibody 1 (ANNA-1 antibody = Anti-Hu)
این آنتی بادی ها نشانه ای از حضور تومورهای کوچک ریوی (small cell carcinoma of lungs) می باشند.بخش های مختلفی از بافت عصبی ، می توانند هدف Anti-Hu قرار گیرند که شامل کورتکس مغز، گانگلیوم پایه دی انسفالون، مخچه، اعصاب کرانیال، اعصاب سوماتیک محیطی و سیستم عصبی اتونومیک می باشند.
Anti-Hu با چندین بیماری نورولوژیک در ارتباط است که مهمترین آنها عبارتند از:
-
Limbic encephalitis
-
Encephalopathy
-
Hypothalamic dysfunction
-
Breinstem encephalitis
-
Transvers myelitis Sensory neuropathy
-
Dysautonomia
Neuronal Nuclear Antibody 2 (ANNA-2 antibody = Anti-Ri)
Anti-Ri در بیماران مبتلا به سرطان پستان و سرطان غدد لنفاوی گزارش شده است. مهمترین اهداف عصبی این آنتی بادی ، کورتکس مغز و بافت مخچه هستند.علاوه بر این، همانند Anti-Hu ، در برخی سندروم های پارانئوپلاستیک نیز قابل ردیابی است که مهمترین آنها عبارتند از:
-
Limbic encephalitis
-
Encephalopathy
-
Opsoclonus/Myoclonus
-
Transvers myelitis
( Neuronal Nuclear Antibody 3 (ANNA-3 antibody = Anti-Y
این آنتی بادی نیز از عوامل دژنره کننده بافت های عصبی مرکزی به شمار می آید. کورتکس و مخچه از مهمترین بافت های هدف آنتی بادی های ضد Yo می باشند. از جمله مهمترین تومورهای مرتبط با Anti-Yo ، می توان به تومورهای ریوی و آدنوکرسینومای مری اشاره کرد. اختلالات عصبی مرتبط با Anti-Yo شامل موارد زیر است:
-
Limbic encephalitis
-
Encephalopathy
-
Myocolonus
Collapsin Response Mediator Protein 5 Antibody (CRMP5 antibody = Anti-CV2)
پروتئینی است که به خصوص در مغز بالغین رشد یافته، به وفور یافت می شود و به عنوان تعدیل کننده پاسخ های دندریتیک سل و سیناپتیک، در سلول های Purkinje شناخته می شود.اتوآنتی بادی های ضد CRMP5 اغلب با تومورهای کوچک ریوی و تومور اپیتلیال تیموس (thymoma) در ارتباط هستند.. Anti-CRMP5 در برخی موارد PNS نیز یافت می شوند، شامل:
-
Limbic encephalitis
-
Chorea
-
Hypothalamic dysfunction
-
Cerebellar ataxia
-
Bulbar motor neuropathies
-
Retinopathy
-
Myelopathy
-
Sensory neuropathy
-
Hyperexcitability syndrome
Araneoplastic Antigen Ma Antibodies (PNMA antibodies = Anti-M)
این آنتی بادی های بر علیه گروهی از پروتئین های اونکونورنال بنام ( Ma1,2,3 ) Ma تولید می شوند.. Anti-Ma با تومورهای کوچک ریوی و پستان مرتبط هستند.
مهمترین اختلال های نورولوژیک مرتبط با این آنتی بادی ها عبارتند از:
-
Limbic encephalitis
-
Hypothalamic dysfunction
-
Parkinsonism
-
Brainstem encephalitis
Sry-Box Transcription Factor 1 Antibody (Anti-SOX1)
Anti-SOX در افراد مبتلا به تومورهای کوچک ریوی گزارش شده است.این آنتی بادی به طور مشخصی با سندروم نورولوژیک- نئوپلاستیک Lambert-Eaton Myasthenic در ارتباط است.
tiTitin Antibody (Anti-tin)
Titin یک پروتئین غول آسا است که نقش مهمی در الاستیسیته عضلات دارد. آنتی بادی های ضد titin به شدت با تومورهای اپیتلیال تیموس ارتباط دارند. شناخته شده ترین اختلال نورولوژیک مرتبط با این آنتی بادی ها، Myasthenia Gravis است.
Neuronal Calcium Sensor Protein Antibody (NCSP antibody = Anti- Recoverin)
• آنتی بادی های ضد این پروتئین با بیماری کوری نئوپلاستیک CAR (cancer-associated retinopathy در ارتباط هستند. این آنتی بادی ها باعث مرگ آپوپتوتیک سلول های گیرنده نور می شوند.
Glutamic Acid Decarboxylase Antibody (Anti- GAD 65)
آنتی بادی های ضد گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز، در تشخیص موارد ابتلا به دیابت ملیتوس نوع 1 ، از ارزش بالایی برخوردار هستند. علاوه بر این، Anti-GAD65 ، یک مارکر تشخیصی برای تایید بیماری های نورولوژیک نیز هست که شامل :
-
Stiff-person syndrome
-
Autoimmune encephalitis,
-
Cerebellitis,
-
Brain stem encephalitis,
-
Myelitis
Purkinje cells Antibodies (Anti-PCA)
سلول های Purkinje بزرگترین نورون های مغز هستند که در لایه Purkinje مخچه وجود دارند. آنتی بادی های ضد این سلول ها، با تومورهای کوچک ریوی و همچنین سرطان پستان ارتباط دارند.
موارد PNS مرتبط با Anti-PCA در زیر ذکر شده اند:
-
Limbic encephalitis
-
Encephalopathy
-
Cerebral ataxia
-
Brainstem encephalitis
-
Bulbar motor neuropathies
-
Motor neuropathy
Amphiphysin Antibody (Anti-Amphisysin)
Amphiphysin پروتئینی است که در مغز به فراوانی یافت می شوند و دو نوع از آن وجو دارد. آنتی بادی های ضد این پروتئین در بیماران مبتلا به تومورهای ریوی یافت می شوند. مهمترین بیماری نورولوژیک مرتبط با این آنتی بادی ها، Stiff-person syndrome می باشد. سایر سندروم های مرتبط عبارتند از:
-
Encephalopathy
-
Myelopathy
-
Sensory myopathy
Neuronal Calcium Sensor Protein Antibody (NCSP antibody = Anti- Recoverin)
آنتی بادی های ضد این پروتئین با بیماری کوری نئوپلاستیک(CAR (cancer-associated retinopathy . در ارتباط هستند. این آنتی بادی ها باعث مرگ آپوپتوتیک سلول های گیرنده نور می شوند.
Glutamic Acid Decarboxylase Antibody (Anti- GAD 65)
آنتی بادی های ضد گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز، در تشخیص موارد ابتلا به دیابت ملیتوس نوع 1 ، از ارزش بالایی برخوردار هستند. علاوه بر این، Anti-GAD65 ، یک مارکر تشخیصی برای تایید بیماری های نورولوژیک نیز هست که شامل :
-
Stiff-person syndrome
-
Autoimmune encephalitis,
-
Cerebellitis,
-
Brain stem encephalitis,
-
Myelitis
تشخیص آزمایشگاهی سندروم های پارانئوپلاستیک- نورولوژیک
• نمونه مورد استفاده برای تشخیص اتوآنتی بادی ها مرتبط با سندروم های پارانئوپلاستیک-نورولوژیک، سرم و مایع مغزی- نخاعی می باشد. بهترین روش تشخیص اتوآنتی بادی های مرتبط با PNS ، روش ایمونوفلورسنس غیرمستقیم (IIFA) است.سوبسترا یا همان آنتی ژن مورد استفاده برای تشخیص اتوآنتی بادی ها، برش های بسیار نازک سلول ها و یا بافت های مختلف مغز می باشد.
• تکنیک ایمونوفلورسنس موزاییک (Immunofluorescence Mosaic Biochip Technique = IMBT) ، تکنیکی پیشرفته برای ردیابی و شناسایی تمامی اتوآنتی بادی های درگیر در PNS به طور همزمان می باشد.
• در این تکنیک، به جای استفاده از یک سوبسترا ، چندین سوبسترای مختلف از بافت عصبی ، برای تشخیص همزمان اتوآنتی بادی های مرتبط با PNS، بر روی یک اسلاید کوت شده است. بنابراین توصیه می شود که به جای درخواست تک به تک، تمامی این اتوآنتی بادی ها به صورت یک پانل کامل برای آزمایشگاه ارسال شود.
• تشخیص سریعتر و هزینه کمتر برای بیمار، از مزایای دیگر روش IMBT می باشد.
• تست تاییدی برای تشخیص PNS، وسترن بلات (WB) می باشد. با استفاده از تکنیک EUROLINE ، امکان شناسایی تمامی آنتی بادی های مرتبط با PNS فراهم شده است.
• پانل تشخیصی پارانئوپلاستیک – نورولوژیک، یک تست ارزشمند با دو کاربرد است ؛ یکی تشخیص اختلالات نئوپلاستیک بافت های مختلف و دیگری، تشخیص سندروم های نورولوژیک مرتبط با حضور تومورها.