هپاتیت

هپاتیت ب (Hepatitis B) یک عفونت حاد و جدی کبدی است،که توسط ویروس هپاتیت ب (HBV) بوجود می‌آید. در بعضی از افراد هپاتیت ب مزمن شده و باعث مشکلات کبدی، سرطان کبد و یا سیروز کبدی می‌شود. اکثر افراد مبتلا به هپاتیت ب بعد از طی مراحل درمان، کاملا بهبود پیدا می‌کنند. نوزادان و کودکان بیشتر از دیگران در خطر ابتلا به نوع مزمن هپاتیت ب می‌باشند. برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری می‌توانید از واکسن های آن استفاده کنید، همچنین اگر به این بیماری آلوده شده‌اید، می‌توانید با اتخاذ اقدامات احتیاطی از پخش شدن ویروس HBV و آلوده شدن دیگران جلوگیری نمایید.

 

علایم ابتلا به هپاتیت ب کدام است؟

علایم و نشانه‌های هپاتیت ب مهمولا ۳ ماه بعد از آلوده شدن به ویروس HBV ظاهر می‌شوند و می‌توانند طیف گسترده ای از علایم را شامل شود، علایم هپاتیت ب می‌تواند شامل:

• درد شکم

• ادرار تیره

• تب

• درد مفاصل و ماهیچه ها

• کاهش و یا از دست دادن اشتها

• حالت تهوع و استفراق

• خستگی و ضعف

• زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها

• جوش های پوستی

زمانیکه هریک از علایم ذکر شده را در خود مشاهده کردید برای انجام آزمایش و دریافت مشاوره به پزشک مراجعه نمایید.

 

تفاوت هپاتیت ب حاد با هپاتیت ب مزمن؟

عفونت هپاتیت ب می‌تواند کوتاه مدت (هپاتیت حاد) و بلند مدت (هپاتیت مزمن) باشد.

• عفونت هپاتیت ب حاد کم تر از ۶ ماه طول می‌کشد. اگر بیماری از نوع حاد باشد معمولا سیستم ایمنی بدن می‌تواند آنرا از بدنتان خارج کرده و بعد از چندماه سلامتی خود را بازیابید. اکثر بزرگسالانی که به هپاتیت ب مبتلا می‌شوند، به نوع حاد آن مبتلا شده اند.

• عفونت هپاتیت ب مزمن  ۶ ماه یا بیشتر طول می‌کشد. زمانیکه سیستم ایمنی بدن شما نتواند با ویروس مبارزه کند، هپاتیت ب مادام العمری شده و می‌تواند باعث بیماری های جدی همچون سیروز کبدی و یا سرطان کبد شود. اکثر نوزادان  و کودکان بین ۱ تا ۵ سال که به ویروس هپاتیت ب آلوده می‌شوند، دچار نوع مزمن آن می‌شوند. ابتلا به این بیماری ممکن است تا مدت ها و تا زمانیکه فرد را شدیدا دچار بیماری شدید کبدی نکرده، مشخص نشود.

 

دلایل ابتلا به هپاتیت ب

دلیل ابتلا به بیماری هپاتیت ب، ویروس این بیماری بنام HBV یا ویروس هپاتیت ب است. این ویروس از فردی به فرد دیگر از طریق خون، منی و یا سایر مایعات بدن منتقل می‌شود. زمانیکه ویروس هپاتیت ب وارد کبد می‌شود، به سلول های کبد حمله کرده و همچنین شروع به تکثیر می‌کند. این فرآیند های هپاتیت ب در کبد باعث التهاب کبد می‌شود.دلایل معمول انتقال هپاتیت ب به بدن افراد شامل:

• تماس جنسی، درصورتیکه شما رابطه جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا به این بیماری داشته باشید که خون، بزاق، منی و یا ترشحات واژنی‌اش وارد بدن شما شود، ممکن است شما مبتلا شوید.

• استفاده از سوزن مشترک، ویروس هپاتیت ب براحتی از طریق سوزن و سرنگ آلوده به خون فرد مبتلا منتقل می‌شود.

• انتقال از مادر به فرزند، زنان باردار مبتلا به این بیماری می‌توانند ویروس را به بدن فرزند خود منتقل نمایند.

• فرو رفتن سوزن آلوده در بدن، هپاتیت ب برای افراد بخش بهداشت و همه افرادیکه بطور ناگهانی سوزن در بدنشان فرو می‌رود، یکی از بزرگترین نگرانی هاست.

 

چه افرادی در خطر ابتلا به این بیماری هستند؟

• افرادیکه رابطه محافظت نشده با بیشتر از یک شریک جنسی داشته‌اند.

• افرادیکه رابطه جنسی محافظت نشده با فرد حاوی ویروس داشته‌اند.

• ابتلا به یکی از انواع عفونت های مقاربتی همچون سوزاک یا کلامیدیا.

• افرادیکه با فرد مبتلا به بیماری هپاتیت ب زندگی می‌کنند.

• شغلی که شما را در برابر خون های آلوده قرار می‌دهد.

• مردان همجنس باز.

• مسافرانیکه به نواحی پرخطر همچون آفریقا، جنوب شرقی آسیا و آسیای مرکزی و شرق اروپا سفرکرده اند.

 

عوارض ابتلا به هپاتیت ب؟

ابتلا به عفونت مزمن هپاتیت ب می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی تری همچون:

• سیروز کبدی که می‌تواند عملکرد کبد را ضعیف کند.

• سرطان کبدی، ابتلا به هپاتیت ب خطر ابتلا به سرطان کبدی را افزایش می‌دهد.

• نارسایی کبدی، زمانیکه عملکردهای حیاتی کبد از کار می‌افتند، فرد دچار نارسایی کبدی شده است. زمانیکه این اتفاق رخ دهد، فرد برای ادامه زندگی نیاز به پیوند زدن کبد دارد.

• ابتلا به عفونت هپاتیت D، هر فردیکه دچار بیماری مزمن هپاتیت ب باشد، در خطر ابتلا به عفونت هپاتیت D نیز قرار دارد. شما تا زمانیکه مبتلا به هپاتیت ب نشده باشید به هپاتیت نوع D مبتلا نمی‌شوید. ابتلا به هر دو نوع هپاتیت ب و D خطر ابتلای شما به عوارض هپاتیت را بیشتر می‌کند.

• مشکلات کلیوی، هپاتیت ب می‌تواند باعث بوجود آمدن مشکلات کلیوی و در نتیجه ایجاد نارسایی کلیوی شود.

 

هپاتیت ب چگونه مشخص می‌شود؟

یک آزمایش خون ساده می‌تواند مشخص کند که شما هم‌اکنون و یا قبلا دچار بیماری هپاتیت ب شده‌اید. همچنین پزشک می‌تواند به شما بگوید که واکسن این بیماری را دریافت کرده‌اید یا خیر.اگر پزشک شما مشکوک به مشکلات کبدی در نتیجه ابتلا به هپاتیت ب در شما باشد، با یک سوزن بخشی از کبد شما را برای آزمایش کردن بر می‌دارد. به اینکار بایوپسی کبد(بافت برداری کبد) می‌گویند.

 

درمان هپاتیت ب چگونه است؟

این درمان به سه نوع تقسیم می‌شود. این انواع شامل:

درمان برای پیشگیری از ابتلا: درصورتیکه شما در خطر این آلوده شدن به این ویروس قرار گرفته‌اید، سریعا به پزشک مراجعه نمایید. درصورتیکه تا ۲۴ ساعت پس از آلوده شدن گلوبولین ایمنی هپاتیت ب را دریافت کنید، ممکن است خطر ابتلا به بیماری در شما کاهش یابد.

درمان هپاتیت ب حاد : اگر پزشک شما تشخیص دهد که شما به نوع حاد بیماری مبتلا هستید، بیماری خودبخود خوب شده و شما به درمان خاصی نیاز ندارید. بجای درمان بیماری پزشک بر درمان علایم و نشانه‌های بیماری که حاصل مبارزه سیستم ایمنی بدن با بیماری است، تمرکز می‌کند.

درمان هپاتیت ب مزمن: درصورتیکه شما به نوع مزمن این بیماری مبتلا گشته‌اید، پزشک شما ممکن است برای درمان از روش‌های زیر استفاده کند، این روش ها شامل:

• استفاده از انواع داروهای ضدویروسی بسته به شرایط شما.

• پیوند کبدی در صورتیکه کبد شما بشدت آسیب دیده باشد.

 

درمان خانگی هپاتیت ب و تغییرات سبک زندگی

درصورتیکه شما مبتلا به ویروس هپاتیت ب هستید با رعایت موارد زیر جلوی ابتلای افراد دیگر به این بیماری را بگیرید. این موارد شامل:

• تنها راه عدم ابتلای همسر شما به بیماری هپاتیت ب اجتناب از رابطه جنسی در طول دوران بیماری است. درصورتیکه می‌خواهید رابطه جنسی داشته باشد، با همسرتان در اینباره مشورت نمایید، همچنین همیشه از کاندوم های جدید و از نوع لاتکس استفاده نمایید.

• سوزن و سرنگ خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

• در صورت آلوده بودن به ویروس خون خود را اهدا نکنید.

• مسواک و تیغ خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.

• اگر باردار هستید با پزشک مشورت نمایید تا سریعا بعد از تولد نوزاد برای درمان وی اقدام شود.

 

درمان هپاتیت ب با طب سنتی یا جایگزین

هنوز مکمل یا داروی گیاهی تایید شده توسط سازمان‌های جهانی برای درمان هپاتیت ب وجود ندارند. با اینحال بعضی از تحقیقات پیشنهاد می‌دهند که از گیاه خارمریم که خواص مفیدی برروی کبد و درمان زردی دارند در دوره این بیماری استفاده کنند. قبل از مصرف این گیاه برای اطلاع از فواید و مضرات آن با پزشکتان صحبت نمایید.

 

چگونگی پیشگیری از ابتلا به هپاتیت ب

واکسن هپاتیت ب یکی از راههای مفید و مناسب پیشگیری از ابتلا به این بیماری می‌باشد، سایر راههای پیشگیری و کاهش خطر ابتلا به هپاتیت ب شامل:

• خودداری از رفتارهای پرخطر و رابطه جنسی حفاظت نشده.

• استفاده از کاندوم تازه برای هربار رابطه جنسی.

• ترک مصرف مواد مخدر و داروهای غیرقانونی.

• توجه به رعایت نکات بهداشتی هنگام استفاده از خدمات سالن های تاتو.

• قبل از سفر به مناظق پرخطر خود را واکسینه نمایید.

• عدم استفاده از سوزن و سرنگ مشترک.

• عدم استفاده از مسواک و تیغ مشترک.