یک ویژگی مشخص قسمت مدولا (کرومافین سل) غده ی فوق کلیه حضور تعداد زیادی گرانول ذخیره کننده ی کاتکولامین در سایز های بین 100 تا 300 نانومتر است که این گرانول ها هنگامی که در معرض محلول پتاسیم بی کرومات،نیترات نقره آمونیوم یا اوسمیم تترااکسید قرار می گیرند به رنگ قهوه ای در می آیند که این پروسه ،نتیجه ی اکسیداسیون و پلیمریزاسیون اپی نفرین و نور اپی نفرین است. قسمت مدولای آدرنال اپی نفرین اصلی را تولید می کند که به عنوان یک هورمون به طور مستقیم داخل خون ترشح می شود و به سلول هدف می رسد.

آدرنال و اعصاب سمپاتیک به صورت جداگانه تنظیم شده است واغلب درمسیرهای متفاوتی به شکل های مختلف به استرس پاسخ می دهند که همین امر باعث شده است به عنوان 2 سیستم مجزا در نظر گرفته شوند ولی آدرنال ، کاتکولامین و اپی نفرین را با عملکرد متفاوتی از نور اپی نفرین های ترشح شده از اعصاب سمپاتیک تولید وترشح می کند.

در کل مقدار کاتکولامین تولید شده در آدرنال خیلی کمتر از تولید مقدار آن ها در سیستم اعصاب سمپاتیک است ولی میزان 90 درصد اپی نفرین در آدرنال تولید می شود و 90 درصد نور اپی نفرین توسط سیستم اعصاب سمپاتیک تولید می شوند و بدین ترتیب وضعیت فیزیولوژیک بدن به صورتی است که بین آنها تعادل برقرارمیکند.

 

فئوکروماسایتوما

فئوکروماسایتوما تومور های عصبی عضلانی تولید کننده ی کاتکولامین ها هستند که از سلول های کرومافین (Chromaffin: سلولهای قشر میانی غده ی فوق کلیه که آدرنالین ترشح می کنند.) بخش مرکزی غده ی فوق کلیه (مدولا) یا پاراگانگلیا ترشح می شوند.

پاراگانگلیوماس (Paragangliamos: یک تومور نورواندوکرین است که امکان گسترش در نقاط مختلف بدن از جمله سر،گردن، قفسه ی سینه و شکم را دارد.) مربوط به تومورهایی است که به بافت پاراسمپاتیک در سر و گردن بر می گردد ولی میزان تولید هورمون های کاتکولامین از این تومور ها مقدار قابل ملاحظه ای نیست. 85% از تومورهای فئوکروماسایتوما از جنس بافت مرکزی غده ی فوق کلیه است و 15% ازآن ها بافت پاراگانگلیوماس  هستند. تومور هایی که از جنس پاراگانگلیوماس  هستند و تولید کاتکولامین می کنند بیشتر باعث ایجاد علائم بیماری های قلبی عروقی می شوند واگر در زمان مناسب تشخیص داده نشوند بیماری به شکل حاد و خطرناک در می آید.

به دلیل حضور طبیعی هورمون های کاتکولامین در بدن, تشدید علائم این هورمون ها در حضور تومورهای فئوکروماسایتوما افزایش می یابد و از این رو تشخیص پزشکی این تومور ها را دشوار می سازد, همچنین افرادی که دارای هایپرتنشن هستند( که از نشانه های رایج آن سردرد, لرزش, افسردگی, تنگی نفس, حالت تهوع و ضعف عمومی بدن است), علائم حضور کاتکولامین در آن ها بیشتر می شود و از اینرو پزشک در تشخیص دچار مشکل می شود.

تست های آزمایشگاه های تشخیص طبی بر اساس اندازه گیری کاتکولامین , متانفرین و وانیلیل ماندلیک اسید در داخل ادرار و سرم است , که تشخیص میزان متانفرین آزاد (که از متابولیسم کاتکولامین هایی به وجود می آیند که از سلول های تومور کرومافین ترشح می شوند) , پایه و اساس پیشرفت اندازه گیری ها را به عنوان تست جدید جهت تشخیص سلول های تومور کرومافین ایجاد کرده است.

همانطور که گفته شد در تشخیص بالینی, آزمایشگاه ها میزان کاتکولامین, سروتونین ومتابولیسم آنها را در مایعات بیولوژیک اندازه می گیرند وبیمار را از جهت بیماری های فئوکروموسایتوما, نئوروبلاستوما , GEP تومور وکارسینوئید بررسی می کنند.

آنالیت	نمونه ی مورد نیاز
وانیلیل ماندلیک اسید	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته ( به منظور تشخیص مقدار اضافی اپی نفرین و نور اپی نفرین در بیماری های نئوروبلاستوما و فئوکروموسایتوما )
همووانیلیک اسید	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته ( به منظور تشخیص نئوروبلاستوما)
5-هیدروکسی ایندول استیک اسید	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته ( به منظور تشخیص تومور کارسینوئید و بیماری اوتیسم)
متانفرین	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته وپلاسما
اپی نفرین	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته وپلاسما*
نور اپی نفرین	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته وپلاسما*
دوپامین	انجام تست بر روی ادرار خصوصا ادرار 24 ساعته وپلاسما*

برای ارزیابی کاتکولامین ها روش های آزمایشگاهی مختلفی از جمله فلوئورومتریک ، اسپکتروفوتومتریک و رادیو آنزیمیک وجود داشته اند اما در حال حاضر روش جدید (LC)  کروماتوگرافی مایع جایگزین آنها شده که توانایی تجزیه و تفکیک آنالیت های مختلف را دارد.

HPLC روشی است که برای تشخیص این هورمون ها پیشنهاد می شود چون روشی قابل اعتماد و تکرار پذیراست وقابلیت اندازه گیری تعداد زیاد نمونه را در زمان کم دارا می باشد. در این روش مصرف هر نوع دارو یا رژیم غذایی خاص تداخلی در تشخیص آنالیت مورد نظر ما ندارد و نتایج ثبت شده در کروماتوگرام با دقت بالا در دسترس ما خواهد بود.

روش های  HPLC زیادی برای تشخیص و اندازه گیری مونو آمین ها و متابولیت آن ها تعریف شده است که در همه ی این روش ها،  نمونه ها ( ادرار یا سرم بیمار) قبل از تزریق به دستگاه آماده سازی و استخراج می شوند.

همچنین پیشرفت در تجهیز کردن دستگاه ها از جمله همراه کردن MASS SPECTROMETRY (MS) با کروماتوگرافی مایع ، دوره ی جدیدی را در آزمایشگاه های تجزیه ای معرفی کرده است که شامل اندازه گیری خاص مقدار  آمین ها و متابولیت آنها می شود.