غده پروستات بخشی از دستگاه تولید مثل آقایان می باشد که وظیفه آن افزودن و تامین مواد مغذی و مایعات لازم برای تولید مایع منی (اسپرم) می باشد. اندازه طبیعی غده پروستات به اندازه یگ گردو است. پروستات از دو تکه (لوب) چپ و راست تشکیل شده است و از لحاظ تشریحی رو به روی رکتوم و زیر ممثانه قرار دارد؛ مجاری ادرار دور تا دور پروستات را می پوشاند؛ یورترا یا مجاری ادرار، مایع منی (اسپرم؛ سمن) را از طریق آلت تناسلی (Penis) حمل می کند. رشد سلول های پروستات در حالت طبیعی و سلامت و موارد  رشد سرطانی تحت تاثیر هورمون تستوسترون قرار می گیرد. هورمون های مردانه که مهمترین آن تستوسترون می باشد به طور عمده توسط بیضه ها ترشح می شود و مقدار کمتری از آن توسط غدد فوق کلیه (آدرنال) [غده کوچکی که دقیقا بالای کلیه ها قرار دارد] ساخته می شود.

 

آناتومی لگن

استخوان های لگن: ناحیه لگن بین پاها قرار دارد؛ استخوان های لگن از استخوان های سرران (فمور)، ساکروم و دنبالچه تشکیل شده است.

 

ماهیچه های کف لگن

گروهی از ماهیچه ها می باشند که کف لگن را می پوشانند. این ماهیچه ها از اندام های کف لگن محافظت می کنند، فعالیت جنسی فرد را کنترل می کنند و به فرآیند دفع روده ها و دستگاه ادراری کمک می کنند. ورزش های کگل (kegel) می تواند به تقویت این ماهیچه ها کمک کند.

 

مثانه

مثانه یا کیسه ماهیچه ای است که در کف لگن قرار دارد و ادرار ترشح شده از کلیه ها را جمع آوری می کند. مثانه، ادرار را تا زمانی که به دنبال عمل اختیاری دفع ادرار تخلیه شود، نگه می دارد.

 

مجاری ادرار

مجاری ادرار، لوله ای است که ادرار و مایع منی را از مثانه و مجاری انزال به بیرون هدایت م یکند. در مردان مجاری ادراری از پایین مثانه به سمت پروستات، کف لگن حرکت می کند و به آلت تناسلی ختم می شود.

 

وزیکول های سمینال

این غدد پشت مثانه و بالای پروستات و مقابل رکتوم قرار دارند. غدد وزیکول سمینال مسئول تولید عمده پروتئین های مایع منی (سمینال) می باشد.

 

رکتوم

بخش انتهایی دستگاه گوارش رکتوم نام دارد و درست پشت پروستات قرار دارد. طی معاینه رکتوم (دژیتال رکتال DRE) توسط پزشک پروستات زیر انگشت حس می شود.

 

شبکه عصبی

شبکه عصبی اطراف پروستات بخشی از شبکه هیپوگاستریک می باشد. این اعصاب پیام های عصبی را برای عملکرد بهتر به مثانه، پروستات، رکتوم، کف لگن و آلت تناسلی می فرستد.

 

سرطان (کانسر) پروستات

سرطان (کانسر) پروستات شایع ترین سرطان مردان و یک  نفر از هفت مرد در طول عمر خود به سرطان پروستات مبتلا می شود. سرطان پروستات بیماری است که در آن سلول  ای طبیعی آن رشد طبیعی و کنترل شده خود را از دست می دهند و این سلول ها دیگر عملکرد طبیعی خود را نخواهند داشت.

سلول های سرطانی پروستات دارای ویژگی های زیر می باشند:

1. رشد کنترل نشده

2. ساختار غیر طبیعی غده پروستات

3. تهاجم و گسترش سلول های سرطانی به دیگر اندام ها و بافت های بدن (متاستاز)

این نکته حایز اهمیت است که تمام سلول هایی که رشد کنترل نشده دارند سرطانی نیستند؛ و پروستاتی که شکل غیرطبیعی دارد لزوما سرطانی نیست؛ بنابراین مشاوره و معاینه توطس پزشک متخصص ضروری است.

 

عوامل خطرزای سرطان پروستات

هرچند تمام مردان بالقوه می توانند به سرطان پروستات مبتلا شوند، فاکتورها و عوامل زیر می تواند احتمال ابتلا به کانسر پروستات را افزایش می دهد:

• سن بالای 50 سال مهمترین فاکتور خطر ابتلا به سرطان پروستات می باشد. افزایش احتمال خطر از سن 50 سالگی شروع می شود. بیشتر موارد ابتلا در مردان بالای 65 سال رخ می دهد.

  پیشنهاد می شود تمام مردان بالای 40 سال آزمایش PSA را به عنوان نخستین آزمون غربالگری سرطان پروستات انجام دهد.

• اگر بستگان درجه یک شما (پدر-برادر) سابقه ابتلا به سرطان پروستات دارند احتمال خطر ابتلای شما به سرطان پروستات افزایش می یایند.

• سرطان پروستات در نژادهای آفریقایی و کارائیب شایع است ولی در مردان آسیایی شیوع کمتری دارد.

• وزن ایده‌آل و حفظ توده بدنی مناسب (شاخص BMI) احتمال ابتلا به سرطان پروستات را کاهش می دهد. ورزش منظم و رژیم غذایی مناسب در پیشگیری از سرطان پروستات تاثیر چشمگیری دارد.

• مردانی که در رژیم غذایی شان مقدار کمی شیر و میزان زیاد چربی مصرف می کنند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند.

  چربی های اشباع تولید تستوسترون که عامل محرک رشد سلول های سرطانی هستند را افزایش می دهد.

   

علایم بالینی و شکایات بیمار

شایعترین علایم بالینی و نشانه های سرطان پروستات عبارت است از:

• مشکلات دفع ادرار

• تکرر و بی اختیاری ادرار

• سوزش و درد هنگام ادرار کردن

• ناتوانی در دفع ادرار؛ به سختی ادرار کردن یا نتوانند دفع ادرار را کنترل کنند

• انزال دردناک

• وجود خون یا مایع منی در ادرار

• در مراحل اولیه سرطان پروستات همیشه همه علایم توام با هم وجود ندارد.

چنانچه سرطان پروستات در مراحل اولیه تشخیص داده و درمان شود احتمال داشتن زندگی و طول عمر طولانی تر افزایش می یابد. تشخیص زود هنگام سرطان پروستات یک اصل کلیدی در پیگیری درمان و امید به زندگی است.

 

سرطان پروستات پیشرفته 

سرطان (کانسر) پروستات پیشرفته از بافت وغده پروستات به دیگر قسمت های بدن گسترش می یابد وبیشترین ونزدیکترین بافت های درگیر،استخوان ها هستند.