آزمایش Tg
نام انگلیسی آزمایش: Thyroglobulin
نام فارسی آزمایش: تیروگلوبین
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: برای پایش درمان سرطان تیروئید و تشخیص عود آن، کمک به تعیین علت پرکاری و کم کاری تیروئید
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس (ECL)
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: سطوح افزایش یافته Tg در موارد مختلف بیماری تیروییدی از قبیل بیماری گریوز )یا بیماری بازدو (Graves-Basedow disease))، تیروئیدیت هاشیموتو و کارسینوم تمایز یافته تیروئید (پاپیلاری و فولیکولی).
آزمایشهای تکمیلی: Thyroglobulin antibody, Tumor markers, TSH, Thyroxine (T4)
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: تیروگلوبین به عنوان ذخیره هورمونهای غده تیروئید عمل میکند. Tg در تیروسیت های غده تیروئید ساخته میشود و درون قسمت داخلی فولیکول ترشح میشود و در آنجا ریشههای تیروزیل تیروگلوبین ید دار میشود و پیش ساز هورمونهای تیروییدی را ایجاد میکند، که بعد از آن فرم آزاد T3 و T4 از طریق شکست پروتئولیتیک آزاد میگردد.
آزمایش Anti-TG، ATG
نام انگلیسی آزمایش: Anti Thyroglobulin Antibody، Throid Antithyroglobulin Antibody
نام فارسی آزمایش: آنتی بادی ضد تیروگلوبولین
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: بررسی اختلالات تیروئیدی بویژه تشخیص افتراقی بیماریهای اتوایمیون تیروئید از قبیل تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز.
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس (ECL)
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: تیروئیدیت مزمن (هاشیموتو)، آرتریت روماتوئید، کم خونی پرنیشیوز، دیابت نوع یک، تیروتوکسیکوز هیپوتیروئیدی، کارسینوم تیروئید، میکسدم.
آزمایشهای تکمیلی: غالباً این تست همراه با تست Anti-TPO انجام میگیرد تا حساسیت و اختصاصیت افزایش یابد.
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: تیروگلوبولین پروتئین موجود در سلولهای تیروئید است. تست آنتی بادی آنتی تیروگلوبولین (ATG) در ارزیابی مشکلات تیروئید استفاده میشود. در بیماران تیروئیدیت هاشیموتو، گوآتر مولتی ندولر، آدنوم تیروئید و کارسینوم تیروئید، Anti-TG مثبت میگردد.
آزمایش Anti TPO
نام انگلیسی آزمایش: Anti Thyroid Microsomal Antibodies, Anti Thyroid Peroxidase Antibody.
نام فارسی آزمایش: آنتی بادی میکروزومی ضد تیروئیدی، اًتو آنتی بادی تیروئیدی، آنتی بادیهای ضد تیروئید پراکسیداز
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: کمک در تشخیص بیماریهای اتوایمیون تیروئید مانند تیروئیدیت هاشیموتو و بیماری گریوز. افتراق بیماریهای اتوایمیون تیروئید از گواتر غیر اًتوایمیون و یا کم کاری تیروئید.
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس ECL))
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: تیروئیدیت هاشیموتو، آرتریت روماتوئید، بیماریهای کلاژن ،کم خونی پرنیشیوز، هیپوتیروئیدی، تیروتوکسیکوز، کارسینیوم تیروئید، میکسدم.
آزمایشهای تکمیلی: داروهای سرکوب کننده ایمنی ممکن است نتایج را تحت تاثیر قرار دهند.
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: در بیماران هیپوتیروئیدی، افزایش Anti-TPO با حساسیت 95% ، از تشخیص تیروئیدیت اتوایمیون حمایت می کند. Anti-TPO همچنین در سایر بیماریهای خودایمن نظیر دیابت ملیتوس نوع یک، آرتریت روماتوئید و کم خونی پرنیشیوز مشاهده می گردد. در 12% زنا ن و 1% مردان سالم و بدون علامت ممکن است Anti-TPO مثبت گردد.
آزمایش T3 Uptake
نام انگلیسی آزمایش: Resin Triidothyronine Uptake, Resin Uptake Ratio, T3 Resin Uptake
نام فارسی آزمایش: برداشت تری یدو تیرونین، برداشت رزینی T3
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: مقادیر T3 Uptake به همراه T4در تخمین اندکس تیروکسین آزاد (FT4I) استفاده می شود. جهت اندازه گیری غیر مستقیم پروتئین اتصال به تیروکسین و تخمینی از تیروکسین آزاد به کار می رود.
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس ((ECL
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: پرکاری تیروئید، هیپر تیروکسینمی دیس آلبومینمی فامیلی، بیماری کوشینگ، سوء تغذیه پروتئین، بیماری کبدی مزمن، جراحی، سرطان پیشرفته کبد، هیپر تیروئیدی کاذب، نارسایی کلیه، سندروم نفروتیک، درمان با فنی توئین، درمان با هپارین، اورمی، دوز بالای سالسیلاتها و آنتی بیوتیکها.
در چه شرایطی آزمایش کاهش می یابد: کم کاری تیروئید، حاملگی (بویژه در سه ماه سوم)، سطوح افزایش یافته استروژن، استروژن درمانی، هیپر پروتئینمی مادرزادی، هپاتیت حاد و داروهایی که تخمک گذاری را مهار می کنند.
آزمایشهای تکمیلی: مقادیر T3 Uptake به همراه T4در تخمین اندکس تیروکسین آزاد (FT4I) استفاده می شود.
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: مقادیر برداشت T3 (T3 uptake) تابعی از ظرفیت اتصالی هورمون تیروئید در سرم است. بسیاری از داروها، با T4 و T3 درون زا بر سر اتصال با جایگاههای پروتئین اتصالی، رقابت میکنند که ممکن است منجر به غیر طبیعی شدن T3 Uptakeو FTI شود. شرایط فیزیکی که سطح گلوبولین متصل به تیروئید (TBG) را تغییر میدهد، ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند.
آزمایش Free T3
نام انگلیسی آزمایش: Free Triiodothyronine
نام فارسی آزمایش: تری یدوتیرونین آزاد
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: آزمون FT3 به عنوان تست سطح دوم یا سوم عملکرد غده تیروئید میباشد و در تأیید بیشتر عارضه پرکاری تیروئید همراه با تستهای T3، T4 و TSH بکار میرود.
ارزیابی بالینی بیماران یوتیروئید که دارای یک توزیع تغییر یافته ای از پروتئین های متصل به T3 و T4 دارند. پایش درمان جایگزین هورمون تیروئید.
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس (ECL)
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: تیروتوکسیکوز یا T3 توکسیکوز، هیپرتیروئیدیسم (پرکاری تیروئید) و سندروم مقاوم محیطی افزایش مییابد.
در چه شرایطی آزمایش کاهش می یابد: در موارد هیپوتیروئیدیسم (کم کاری تیروئید) اولیه و ثانویه و سه ماه سوم بارداری کاهش مییابد.
آزمایشهای تکمیلی: T3، T4 و TSH
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: به طور معمول T3 موجود در گردش خون، بطور محکم به گلوبولین متصل شونده به تیروئید و یا آلبومین اتصال مییابد. تنها 0.3 % از T3توتال به صورت آزاد یا غیر متصل به پروتئین میباشد. FT3 فرم فعال هورمون T3 توتال میباشد. در پرکاری تیروئید مقادیر T3 (توتال و آزاد) و T4 ( تیروکسین) هر دو افزایش مییابد.
آزمایش T3
نام انگلیسی آزمایش: Total T3
نام فارسی آزمایش: تری یدوتیرونین
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: تشخیص هیپرتیروئیدی (پرکاری تیروئید) بویژه در بیماران با TSH پایین و T4 طبیعی. ارزیابی درمان جایگزینی و سرکوبگر تیروئید. تشخیص توکسیکوز T3 (T3 افزایش یافته همراه با T4 طبیعی).
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس ((ECL
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: بیماری گریوز، بیماری پلامر، آدنوم توکسیک تیروئید، تیروئیدیت حاد ( تیروئید هاشیموتو)، استروما اواری؛ بافت نابجای تیروئید در تخمدان یا هر کجای دیگر بدن که موجب تولید T3 اضافی میگردد. افزایش TBG؛ در شرایطی مانند بارداری، هپاتیت، هیپرپروتئینمی مادرزادی، موجب افزایش T3 میگردد.
در چه شرایطی آزمایش کاهش می یابد: هیپوتیروئیدی (مانند کرتینیسم- برداشت غده با عمل جراحی- میکسدم). در این بیماریها با وجود تحریک کافی TSH، تولید T3 کاهش مییابد.
نارسایی هیپوفیز و نارسایی هیپوتالاموس، سوءتغذیه پروتئین، کاهش پروتئین در بدن ( مانند سندرم نفروتیک)، کمبود ید، بیماریهای غیر تیروئیدی ( نارسایی کلیه، بیماری کوشینگ، جراحی، سیروز، سرطان پیشرفته) و بیماریهای کبدی
آزمایشهای تکمیلی: TBG,TSH. T4
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: در پرکاری تیروئید معمولاً سطح T4 و T3 بالا میرود، اما در یک زیر مجموعه کوچکی از بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید تنها سطح T3 بالا (مسمومیت T3) است. در کم کاری تیروئید، T4 و T3 کاهش یافته است. سطح غیر طبیعی (بالا و یا پایین) از پروتئینهای متصل شونده به هورمون تیروئید (عمدتاً آلبومین و گلوبولین متصل شونده به تیروئید) ممکن است منجر به غیر طبیعی شدن غلظت T3 در بیماران یوتیروئید گردد.
آزمایش T4
نام انگلیسی آزمایش: Tetraiodothyronine
نام فارسی آزمایش: تیروکسین کل، آزمون غربالگری تیروکسین
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: تشخیص چگونگی عملکرد تیروئید. ارزیابی درمان جایگزینی و سرکوبگر تیروئید.
روش انجام آزمایش: الکتروکمی لومینسانس ((ECL
واحد اندازه گیری: µg/dl
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: بیماری گریوز، بیماری پلامر، آدنوم توکسیک تیروئید تیروئیدیت حاد (تیروئیدیت هاشیماتو) هایپرتیروکسینمی دیس آلبومینی خانواگی؛ نوعی بیماری ژنتیکی که موجب تولید غیر طبیعی نوعی آلبومین میشود که بسیار محکم به T4 متصل میشود.
در چه شرایطی آزمایش کاهش می یابد: هیپوتیروئیدی (کریتینیسم، برداشت غده با عمل جراحی، میکسدم). در این بیماریها با وجود تحریک کافیTSH، تولید T4 کاهش مییابد. نارسایی هیپوفیز (عدم تولید کافی TSH)، نارسایی هیپوتالاموس (عدم تولید کافی TRH)، سوءتغذیه پروتئین ( کاهش تولید آلبومین یا TBG)، کمبود پروتئین (مانند سندرم نفروتیک)
آزمایشهای تکمیلی: TBG, TSH
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: مقادیر بیش از سطح طبیعی T4 نشانه هیپر تیروئیدی (پرکاری تیروئید) و مقادیر کمتر از حد طبیعی نشان دهنده هیپوتیروئیدی (کم کاری تیروئید) خواهد بود. این آزمایش یکی از آزمایشهای بسیار قابل اعتماد برای فعالیت تیروئید است. T4 به پروتئینهای سرمی از قبیل TBG متصل است؛ بنابراین هرگونه افزایشی در این پروتئینها (مانند مصرف قرص های ضد حاملگی یا زنان باردار) موجب افزایش کاذب سطح T4 میگردد.
آزمایش FT4
نام انگلیسی آزمایش: Free Thyroid
نام فارسی آزمایش: تیروکسین آزاد
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: بررسی عملکرد تیروئید در مبتلایان به اختلالات پروتئینمی موثر بر سطح T4 کل. به منظور تشخیص عملکرد تیروئید و پایش درمانهای جایگزین یا سرگوبگر. کمک به تشخیص اختلالات تیروئیدی در اطفال.
روش انجام آزمایش:(الکتروکمی لومینسانس (ECL
واحد اندازه گیری: pmol/L یا ng/dl
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: هیپرتیروئیدی اولیه (گریوز، پلاگر، آدنوم سمی تیروئید)، تیروئیدیت حاد (تیروئیدیت هاشیموتو) هیپرتیروئیدی کاذب، استرومااواری (وجود بافت نابجای تیروئید در تخمدان).
در چه شرایطی آزمایش کاهش می یابد: هیپوتیروئیدی (کرتینیسم، برداشت تیروئید با عمل جراحی، میکسدم) ، نارسایی هیپوفیز، نارسایی هیپوتالاموسی، کمبود ید، نارسایی کلیه، بیماری کوشینگ، سیروز، جراحی، سرطان پستان پیشرفته.
آزمایشهای تکمیلی: TSH, T4, T3
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: این آزمون برای تعیین عملکرد تیروئید بویژه در هنگامی که بیمار بطور همزمان دچار مشکلات بالینی مؤثر بر سطح پروتئینهای خون گشته است، استفاده میشود. چنانچه مقدار آن از حد طبیعی بیشتر باشد نشانه پر کاری تیروئید است و مقادیر کمتر از حد طبیعی در کم کاری تیروئید مشاهده میشود. شاخص FT4 احتمالاً شاخص بهتری برای عملکرد واقعی تیروئید است.
نام اختصاری آزمایش: TSI
نام انگلیسی آزمایش: Thyroid-stimulating immunoglobulins
نام فارسی آزمایش: ایمونوگلوبولین تحریککننده تیروئید
ارگان مورد ارزیابی و علت درخواست آزمایش: آزمایش TSI میزان ایمونوگلوبولین تحریک کننده تیروئید (TSI) را در خون اندازه گیری می کند. سطح بالای TSI در خون می تواند وجود بیماری گریوز را نشان دهد که یک اختلال اتوایمیون است که بر غده تیروئید تأثیر می گذارد.
روش انجام آزمایش: (الکتروکمی لومینسانس (ECL
واحد اندازه گیری: IU/ml
نوع نمونه: نمونه خون از ورید
در چه شرایطی پاسخ افزایش می یابد: سطوح افزایش یافته TSI در موارد مختلف بیماری تیروییدی از قبیل بیماری گریوز )یا بیماری بازدو (Graves-Basedow disease
آزمایشهای تکمیلی: Thyroglobulin antibody, Tumor markers, TSH, Thyroxine (T4)
اطلاعات بالینی مربوط به آزمایش: ایمونوگلوبولین تحریککننده تیروئید، یک نوع آنتیبادی خود ایمن است که در بیماری گریوز یافت میشود. TSI مشابه TSH عمل میکند و با تحریک سلولهای تیروئید، باعث ترشح هورمونهای اضافی تیروئید میشود. آزمایش TSI میزان TSI در گردش خون را اندازه گیری میکند.