انواع تست آلرژی

آزمایش آلرژی خون موجب کشف و اندازه گیری مقدار آنتی بادی خاص آلرژی زا در خون می شود. هنگامی که فرد با یک ماده ی آلرژی زا در تماس باشد، بدن اقدام به تولید آنتی بادی در برابر آن می کند . آنتی بادی ها به سلول های بدن می گویند تا مواد شیمیایی خاص را منتشر کنند. این مواد شیمیایی همان هستند که باعث بروز علائم آلرژی می شود. ایمونوگلوبولین IgE) E ) یک آنتی بادی است که واقعاً با پاسخ آلرژی بدن در ارتباط است.
آزمایش خون حساسیت معمولاً حداقل ۱۰ مورد از رایج ترین محرک های آلرژی، از جمله گردوغبار، شوره حیوانات خانگی، درختان، علف ها، علف های هرز و کپک های مربوط به محل زندگی شما را غربال می کند. آنها به ویژه در تشخیص آلرژی غذایی مفید هستند.
آزمایش خون آلرژی با استفاده از آزمون ایمونواسی انجام می شود و شامل موارد ذیل است:

• آزمون ایمونوسوربنت متصل به آنزیم ( ELISA ) و یا EIA

• آزمون ( Radioallergosorbent (RAST

• آزمون ELISA مقدار آنتی بادی ماده ی آلرژی زای خاص در خون را اندازه گیری می کند.

آزمون RAST به دنبال آنتی بادی های مربوط به آلرژن های خاص است تا محرک های آلرژی را شناسایی کند. از زمان معرفی آزمون ELISA ، تست RAST کمتر مورد استفاده قرار گرفته است.
آلرژی می تواند موجب افزایش انواع خاصی از سلول های سفید خون شود. اگر پزشک فکر کند که فرد آلرژی دارد، آزمایش خون برای بررسی تعداد سلول های سفید خون که شامل شمارش یک نوع از سلول های سفید به نام ائوزینوفیل است، انجام می شود.
با این حال، مهم است که به خاطر داشته باشید که بسیاری از بیماری های دیگر می توانند منجر به افزایش سلول های سفید خون شوند.

چرا تست آلرژی انجام می شوند؟

تست پوست آلرژی، روشی ارجح است، اما در برخی موارد آزمایش خون ممکن است تجویز شود.
آزمایش خون آلرژی توصیه می شود، اگر شما:
•از یک داروی شناخته شده استفاده می کنید که با نتایج آزمایشها تداخل داشته باشد و نتوان مصرف آن را برای چند روز متوقف نمود. این داروها شامل آنتی هیستامین ها، استروئیدها و داروهای ضدافسردگی می باشد.

•آسم کنترل شده ی ضعیفی داشته باشید.
•اگزمای شدید، آماس پوست، پسوریازیس و یا یکی دیگر از بیماری شدید پوستی را داشته باشید.
•ممکن است یک واکنش شدید در طول آزمایش پوست وجود داشته باشد و یا دارای سابقه آلرژیک تهدیدکننده حیات به نام آنافیلاکسی باشید.
دکتر شما ممکن است آزمایش خون را تجویز کند تا بررسی شود درمان آلرژی شما (ایمونوتراپی) چگونه در حال تأثیر است. آزمایش خون ممکن است نشان دهد که آیا رشد آلرژی شما متوقف شده است یا خیر.

 

جوانب مثبت و منفی آزمایش خون آلرژی

مزایای استفاده از آزمایش خون برای آلرژی عبارتند از:
•می توانید در هر زمان و بدون در نظر گرفتن داروها آن را انجام دهید.
•تنها به یک سوزن نیاز است (برخلاف تست پوست). این امر برای افرادی که ترس از سوزن دارند، جذاب تر است. آزمایش خون آلرژی تستی ارجح برای نوزادان و کودکان است.
معایب آزمایش خون آلرژی:
•گران تر از تست پوست است. بسیاری از بیمه های سلامت، آزمایش خون آلرژی را تحت پوشش قرار نمی دهند.
•ممکن است حساسیت کمتری نسبت به تست پوستی داشته باشد.
•ممکن است چند روز یا چند هفته برای دریافت نتایج طول بکشد، چون نمونه خون باید برای ارزیابی به آزمایشگاه ارسال شود. تست پوست نتایج فوری دارد.

 

نتایج آزمایش خون آلرژی

نتیجه مثبت به معنی آنتی بادی های خاص آلرژی است که در خون شما تشخیص داده شده است که معمولاً نشانه ی آلرژی است .در آزمایش خون آشکار خواهد شد که دقیقاً شما به چه چیزی حساسیت دارید. با این حال، ممکن است تست شما نسبت به چیزی مثبت باشد اما هرگز واکنش آلرژیک به آن نداشته باشید .نتیجه منفی به معنی آن است که شما احتمالاً یک آلرژی واقعی ندارید. این بدان معناست که سیستم ایمنی بدن شما احتمالاً به آلرژن (مواد آلرژی زا) تست شده پاسخ نمی دهند.
با این حال، ممکن است نتیجه ی آزمایش شما به حالت آلرژی عادی (منفی) باشد و هنوز هم آلرژی داشته باشید .نتایج آزمایش خون آلرژی باید با احتیاط توسط یک متخصص آلرژی تفسیر شده باشد. دکتر شما هنگام تشخیص باید نشانه ها و تاریخچه پزشکی شما را مورد ملاحظه قرار دهد.
 

عوارض جانبی آزمایش خون آلرژی

آزمایش خون آلرژی نسبتاً ایمن است. عوارض جانبی معمولاً خفیف هستند و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
•تورم و قرمزی در محلی که در آن سوزن وارد شده است.
•نتوانید بسیاری از خرا شهای سوزن موردنیاز برای تست پوستی را تحمل کنید.
•دارای وضعیت قلبی ناپایدار باشید.

•درد
•خونریزی در محلی که در آن سوزن وارد شده
•برخی افراد ممکن است در طول آزمایش خون ضعف داشته باشند

با تست های آلرژی شناسی آشنا شویم

آلرژی یا به نام عامیانه حساسیت، واکنش شدید سیستم ایمنی بدن فرد نسبت به عوامل مختلف محیطی، خوراکی، حیوانی و … می باشد. آلرژی در افرادی مشهود است که دارای سیستم ایمنی فوق هوشیار می باشند که حتی به مواد بی ضرر نیز واکنش نشان می دهد. آلرژی به گونه های مختلف و متفاوت در افراد مشاهده می گردد. علائمی مانند آبریزش بینی، خارش، جوش های پوستی، تنگی نفس و…
دو نوع آزمایش، از طریق پوست و خون برای تشخیص آلرژی وجود دارد؛ در این مقاله آزمایشات خونی تشخیص آلرژی مورد بررسی قرار می گیرد.
 

رست تست را بشناسیم (Rast)

چنانچه فردی مبتلا به آلرژی باشد به عنوان بهترین راه تشخیص آلرژی، تست خونی رست به  وی پیشنهاد می گردد. شایان ذکر است این تست متفاوت از تست های پوستی تشخیص آلرژی می باشد. در این تست آنتی بادی های IgE سرم خون مورد بررسی قرار می گیرند. IgE آنتی بادی
همراه با پاسخ های آلرژیک می باشد. اگر نتایج آزمایش های یک فرد نشان دهد که سطح IgE وی در برابر گرده های گل در خون افزایش می یابد، این فرد به گرده های گل حساسیت دارد. قابل ذکر است که یک فرد ممکن است طی دوره ای طولانی دارای IgE مثبت در برخورد با آلرژن باشد در نتیجه تست های تکمیلی می تواند جهت تشخیص بهتر به پزشک کمک کنند. از Rast تست یاradioallergosorbenttest در تشخیص مایت ها، آلرژن های سگ و گربه، گرده علف ها، گرده درختان، علف های هرز و کپک ها استفاده م یشود. این تست در تشخیص آلرژن هایی مانند مایت ها و آلرژن های گربه و سگ همانند تست تشخیص آلرژی پوستی می باشد. جهت تشخیص از راه پوست لازم است فرد آنت یهیستامین و سایر داروهای ضدآلرژی خود را مدتی قبل از انجام تست قطع نماید تا نتیجه ی کاذب از تست دریافت نشود. در مواردی که شدت آلرژی بالاست و فرد قادر به حذف داروهای خود نیست می توان از این تست جهت تشخیص استفاده کرد. تست Rast در سال 1970 شناسایی شد و در سال 1989 به عنوان بهترین تست تشخیص واکنش های آلرژیک برگزیده شد.

 

مزایای استفاده از روش Rast

این تست قابلیت تشخیص 40 آلرژن مختلف به طور تفکیک شده از جمله آلرژن های حیوانات مثل سگ، گربه و اسب، آلرژن های خوراکی مانند زرده یا سفیده تخم مرغ و همچنین آلرژ نهای فصلی و محیطی و … را در قالب یک کیت تشخیصی دارا می باشد. لازم به ذکر است نحوه جوا بدهی به صورت نمودار و کاملاً تفکیک شده ارائه م یگردد. در زیر به برخی از مزایای تست فوق اشاره می گردد:
افزایش حساسیت تست بدون کم شدن اختصاصیت، عدم نیاز به قطع داروهای ضدحساسیت و ارائه منحنی های درجه بندی شده بعد از حصول نتایج عالی.
 

روش انجام تست خون آلرژی

ماده ای شبه آلرژن به خون فرد اضافه می گردد. این ماده در خون به یک پلیمر جامد متصل می شود، بعد از چند دقیقه می توان مقدار زیادی آنتی بادی IgE که آنتی بادی شاهد واکنش های آلرژیک می باشد را مشاهده کرد.
عنوان allergen-specific IgE به دلیل متفاوت بودن تایپ های ایمونوگلوبین ها که به هر آلرژن، جداگانه متصل می شود تعلق م یگیرد؛ یعنی هر آلرژن به IgE منحصربه فرد خویش متصل می گردد. در نتیجه اگر فرد به یک ماده آلرژن، آلرژی داشته باشد و مورد آزمایش قرار گیرد، IgE منحصر به نوع آن آلرژن به آن متصل می گردد و سایر IgE ها واکنشی نشان نمی دهند. بعد از فرآیند فوق، یک سرم آنتی IgE رادیواکتیو مشتق شده از بیمار جهت آلرژن خاص شده را به آن اضافه می کنند. این عمل به آزمایشگاه اجازه می دهد تا مقدار allergen-specific IgE را اندازه گیری نماید.
 

تعیین غلظت IgE در سرم فرد

در اشخاص آلرژیک، تعیین میزان ایمونوگلوبین ها مانند IgE ضروری است. موارد مختلفی مانند سن، جنس، نژاد و وضعیت آتوپیک بر روی میزان IgE تأثیرگذار است. IgE نسبت به آنتی بادی های دیگر دارای فراوانی کمتری است و غلظت سرمی آن -0.3 ug/ml 0.1 یا 100-300 ng/ml می باشد و نیمه عمر آن کوتاه ( 2 روز) است.
واکنش های آلرژیک به دو شکل می باشند؛ با واسطه IgE و مستقل از IgE . تمایز آنها به سبب نوع روش های درمانی متفاوت بسیار حائز اهمیت می باشد. در مورد زیاد شدن حساسیت آلرژیک،
خودداری کردن از آلرژن و ایمونوتراپی با آنتی ژن اختصاصی و همین طور در موردهای غیرآلرژیک، درمان های حمایتی دارویی مورد استفاده قرار می گیرند.

تستهای انجام شونده برای تشخیص آن ها

1 .1 آزمایش خون
2 .2 آزمایشهای همورال، برای تعیین غلظت IgE تام و اختصاصی
3 .3 آزمایش های سلولی، برای شمارش ائوزونوفیلها و بازوفیل ها
4 .4 آزمایش های جلدی مانند تست بررسی اندامهای موردنظر: برونش، بینی، مخاط چشم
به دلیل اینکه میزان IgE در سرم کم می باشد، آزمایش هایی که برای کنترل و بررسی آن استفاده می شود باید دارای حساسیت بالایی باشند.
آزمایش حساسیت شامل آزمایش نمونه خون یا پوست به منظور مشخص نمودن این مسئله است که چه مواد حساسیت زایی سبب بروز حساسیت در فرد می شوند. معمولاً برای مشخص نمودن عامل بروز حساسیت از آزمایش حساسیت پوستی بیشتر از آزمایش حساسیت خون استفاده می شود، علت این مسئله آن است که آزمایش حساسیت پوستی سریع تر، قابل اعتمادتر و به طور کلی نسبت به آزمایش حساسیت خونی کم هزینه تر است، هرچند بنا به تشخیص پزشک، انجام هر یک از این آزمایش ها ممکن است برای مشخص نمودن عامل حساسیت زا تجویز گردد.
 

آزمایش حساسیت پوستی

در این آزمایش مقدار کمی از ماده مشکوک به حساسیت زایی روی پوست قرار داده شده یا به زیرپوست تزریق می گردد تا بررسی شود که آیا بدن به آن واکنشی نشان می دهد یا خیر. به طور کلی آزمایش آلرژی پوستی سه نوع است:
آزمایش پوستی به وسیله خراش روی پوست
آزمایش حساسیت خراش پوستی
در این تست حساسیت، میزان کمی از ماده مشکوک به حساسیت زایی روی پوست قرار داده شده، سپس پوست خراشیده م یشود یا اینکه به وسیله سوزن در پوست سوراخ های بسیار سطحی ایجاد  می گردد، به طور یکه ماده آلرژی زا بتواند از طریق این سوراخها یا خراشیدگی ها وارد پوست شود. اگر پس از گذشت مدت مشخصی پوست آن ناحیه قرمز شده و دچار خارش گردد (که اصطلاحاً گفته می شود "پوست دچار کهیر شده است")، معمولاً پزشک نتیجه م یگیرد که بیمار نسبت به آن ماده آلرژی زا حساسیت دارد، به چنین واکنشی در برابر ماده حساسی تزا، واکنش مثبت گفته می شود.

آزمایش حساسیت زیرپوستی یا اینترادرمال

در این آزمون حساسیت سنجی، مقدار کمی از ماده مشکوک به حساسیت زایی به زیر پوست بیمار تزریق می شود. تست حساسیت زیرپوستی زمانی انجام می شود که بیمار نسبت به ماده حساسیت زا در تست خراشی که در بالا معرفی شد، واکنش خاصی نشان ندهد، ولی پزشک همچنان به آن ماده به عنوان عامل ایجاد حساسیت مشکوک باشد. تست زیرپوستی نسبت به تست خراشی دارای حساسیت بالاتری است؛ به این معنا که اگر بیمار به ماده ای حساسیت داشته باشد، احتمال اینکه تست زیر جلدی آن را نشان دهد، بیشتر از تست خراشی است، اما از سویی مواردی که تست زیرجلدی، ماده ای را که فرد به آن حساسیت ندارد، به عنوان عامل حساسیت زا نشان دهد نیز بیشتر است، در این حالت گفته می شود که آزمون نتایج مثبت کاذب ( False-Positive Test Results ) ایجاد کرده است.
 

پچ تست یا تست پچ پوستی

برای انجام پچ تست، ماده آلرژی زا روی یک پد (بالشتک) قرار داده شده و این پد به مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت روی پوست قرار می گیرد. پچ تست برای شناسایی نوعی حساسیت پوستی به نام درماتیت تماسی ( Contact Dermatitis ) مورد استفاده قرار می گیرد.

آزمایش حساسیت خونی

تست های حساسیت خونی، به دنبال یافتن موادی در خون به نام آنتی بادی یا پادتن هستند. تست های خونی به اندازه آزمایش های پوستی دقیق و حساس نیستند، اما غالباً برای افرادی که نمی توان آزمایش پوستی از آنها گرفت، کاربرد دارند. رایج ترین نوع تست حساسیت خونی با استفاده از روش enzyme-linked immunosorbent assay
که به اختصار به آن تست حساسیت الایزا ( ELISA ) یا ( EIA ) گفته می شود انجام می گردد. در این تست، میزان نوعی آنتی بادی به نام "ایمیونوگلوبین ای" یا به اختصار IgE اندازه گیری می شود. این آنتی بادی ماده ای است که بدن در واکنش به برخی از مواد حساسیت زای خاص تولید می کند. میزان IgE در افرادی که برخی مواد حساسیت داشته یا به آسم مبتلا هستند، معمولاً بیشتر است. علاوه بر آزمایش گفته شده در بالا که رایج ترین تست حساسیت خونی است، برخی آزمایش های دیگر نیز وجود دارند؛ از جمله تست Radioallergosorbent که به اختصار به آن تست رست ( RAST ) گفته می شود و نیز تست ربایش ایمونواسی که به آن ImmunoCAP یا UniCAP یا Pharmacia CAP هم گفته می شود. این آزمون ها گاهی علاوه بر آزمون ELISA ، به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره عامل حساسیت زا مورد استفاده قرار می گیرند.

آزمایش حساسیت در کودکان

برای مشخص نمودن این که کودک به چه ماده ای حساسیت دارد، معمولاً متخصص آلرژی (آلرژیست)، بر روی کودک آزمایش پوستی انجام می دهد. همان گونه که در بالا آمد، در آزمایش پوستی، پزشک به وسیله یک سوزن سوراخ های بسیاری ریزی بر روی پوست کودک ایجاد کرده و در آن محل قطره ای از ماده حساسیت زا (ماده ای که مشکوک به حساسیت زایی است) می ریزد. پس از گذشت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پزشک محلی از پوست را که ماده آلرژیزا به آن اعمال شده، معاینه می نماید تا مشخص گردد که آیا پوست دچار برجستگی یا تاولهایی شبیه به محل نیش پشه های کوچک، شده است یا خیر؛ در صورت وجود تاول م یتوان نتیجه گرفت که کودک به آن ماده حساسیت دارد. بسته به سن کودک، پزشک آلرژیست ممکن است به طور هم زمان چندین ماده مشکوک به حساسی تزایی را بر روی قسمت های مختلف پوست آزمایش کند.
برخی اوقات پزشک انجام آزمایش حساسیت زیرپوستی را نیز لازم می داند. همانگونه که در بالا بیان شد، در آزمایش حساسیت زیرپوستی، مقدار کمی از ماده حساسیت زا، به زیر پوست کودک تزریق می شود.
همچنین اگر کودک دچار راش (جوش یا ضایعه) پوستی باشد، یا اینکه تعداد موادی که پزشک قصد دارد آلرژی زا بودن آنها را بررسی کند، کم باشد، می توان از آزمایش حساسیت خونی نیز استفاده کرد.
در این آزمایش، وجود و میزان آنتی بادی های مشخصی که با مواد حساسیت زای خاصی در ارتباط هستند، مورد بررسی قرار می گیرد. هرچند آزمایش حساسیت خونی پرهزینه تر از آزمایش پوستی است، اما همواره نتایج حاصل از این آزمایش به اندازه آزمایش پوستی قابل اعتماد نیست.
کودکی که زیاد عطسه یا سرفه می کند یا مرتباً دچار خارش یا کهیر یا شکم درد و حالت تهوع بعد از خوردن برخی غذاهای خاص می شود، ممکن است به حساسیت دچار باشد. همه کودکان ممکن است به حساسیت و آلرژی دچار شوند، اما احتمال ابتلا به حساسیت در کودکانی که پدر یا مادر یا هر دو دچار حساسیت هستند، بیشتر است.

منبع : مجله اخبار آزمایشگاهی شماره 172