درمان ترومبوفیلی ارثی

ترکیبی از دوز کم آسپیرین به علاوه تزریق هپارین با وزن مولکولی کم برای درمان ترومبوفیلی ارثی بکار می رود. این درمان قبل از حاملگی شـروع می شود و 4 تا 6 ماه پس از تولد ادامه می یابد. برای بیمارانی که دارای جهش در ژن MTHFR هستند، اسید فولیک نیز تجویز می شود.

 

آنتی بادی های بلوک کننده:

سیستم ایمنی مادر در ابتدای حاملگی سیگنالهایی را از جنین دریافت می کند، بسیاری از این پیام ها هورمونی هستند ولی بقیه پیامهای ژنتیکی هستند که پدر نیز در آنها دخیل است.

تعدادی از این پیام ها از سوی آنتی ژنهای بافتی به نام آنتی ژنهای لکوسیتهای انسانی (HLA) می باشند. مولکولهای HLA بر روی گلبولهای سفید بیان می شوند.

این مولکولها منحصر به فردند و به سیستم ایمنی بدن اجازه شناسایی آنتی ژنهای خارجی مانند عفونتها، سلولهای سرطانی، بافتـهای پیوندی و جنیـن را می دهند.

نیمی از آنتی ژنهای HLA جنین از مادر و نیمی دیگر از پـدر به اشتراک گذاشـته شده اند.

هنگامی که یک زن حامله می شود، سیستم ایمنی بدن او آنتی ژنهای HLA پدری را از مادری تمایز می دهد و گلبول های سفید درون رحم او برای حفاظت آنتی بادی های بلـوک کننـده را تـولید می کنند.

این آنتی بادی ها سلولهای بدن جنین را می پوشانند و او را از حمله سلولهای کشنده مادر حفظ می کنند. در صورتی که HLA پدری مشابه مادری باشد، سلولهای مادر ممکن است نتوانند تفاوت را که برای تولید آنتی بادیهای بلوک کننده ضروری است تشخیص دهند. زنانی که حاملگی های موفق داشته و سابقه سقط ندارند، سطوح بالایی از آنتی بادی های بلوک کننده (حتی در زمانی که بـاردار نیستـند) را دارا می باشند.

در صورتیکه سطح این آنتی بادیها در زنانی که سقط جنین داشته اند در هنگام حاملگی پائین میباشند.

با تعیین HLA ما قادریم زوج هایی را که از نظر HLA تشابه دارند شناسایی کنیم. علاوه بر این می توانیم توانایی سلولهای زوجین را برای پاسخ دهی در برابر یکدیگر با بکار بردن تجهیزات پیچیده که ترکیبی از کامپیوتر و لیزر (فلوسیتومتر) است، اندازه گیری کنیم.

 

درمان برای آنتی بادیهای بلوک کننده:

در روش درمانی برای کمبود آنتی بادی های بلوک کننده وجود دارد: ایمنی سازی با گلبول های سفید پدری و IVIg .

ایمن کردن مادر با کنسانتره گلبولهای سفید پدر سیگنالهای HLA را افزایش می دهد.تقریباً 50% بیماران پس از دو بار استفاده از این روش درمانی، افزایش قابل توجهی را در آنتی بادی های بلوک کننده نشان می دهند. 50% دیگر به ایمنی سازی بیشتر نیاز دارند.

هنگامی که میزان این آنتی بادیها در ابتدای لقاح افزایش یافت، شانس داشتن یک حاملگی موفق به 80% می رسد. خطری که در این روش درمانی وجود دارد، امکان انتقال عفونتها از طریق خون پدر به مادر است.

با آزمایش خون از نظر وجود عفونتها می توان از این خطر جلوگیری کرد. به ندرت در محل تزریق در پوست مادر عفونت ایجاد می شود که به راحتی قابل درمان است.

IVIg نیز علاوه بر بکار بردن گلبول های سفید می تواند کمک کننده باشد. دوز مصرفی آن بین 10 تا 60 گرم در ماه، متفاوت است. تعدادی از بیماران که فقط مشکل آنتی بادی های بلوک کننده رادارند در  دوزهای کمتر (10 گرم) به درمان پاسخ می دهند. سطح آنتی بادیهای بلوک کننده باید بصورت ماهیانه اندازه گیری شود تا در صورت نیاز تزریق مجدد انجام شود.

توانایی سلولهای زوجین را برای پاسخ دهی در برابر یکدیگر با بکار بردن تجهیزات پیچیده که ترکیبی از کامپیوتر و لیزر (فلوسیتومتر) است، اندازه گیری کنیم.

تفاوت اصلی بین انتقال سلولهای سفید پدری و تزریق IVIg در این است که IVIg خیلی سریع عمل می کند، اگرچه گرانتر است و عملکرد موقت دارد. علاوه بر این دارای عوارض جانبی مانند تب، درد عضلانی، تهوع و سر درد می باشد.  در چندیـن مطالعـه درصـد موفقیـت هـر دو روش یکسان گزارش شـده است ولی ایـن در صورتی است که سطح آنتی بادیهای بلوک کننده به میزان کافی باشد.

 

عوامل ناشناخته:

توصیه های درمانی برای بیماران مبتلا به سقط های مکرر در جدول 2 آمده است، اما همچنان نیمی از موارد سقط بدون دلیل باقی مانده است و یا اینکه به درستی تشخیص داده نمی شوند.

انتخاب روش درمانی در این افراد بسیار پیچیده است. مصرف پروژسترون در درمان زنانی که تجربه حداقل 3 سقط را داشته اند، موثر بوده است.

LDA   نیز به عنوان گزینه ای برای درمان سقط بدون دلیل موثر بوده است.

اما در حقیقت می توان گفت که موثرترین روش درمان برای این بیماران، ساده ترین روش است : مشاوره ژنتیک قبل از تولد.  نتایج مطالعات در این زمینه نشان دهنده افزایش نرخ موفقیت بین  33% تا 86% بوده است.

در آخر باید گفت که اگر چه تشخیص سقط های مکرر ممکن است هزینه بر باشد، اما می تواند برای پزشک و بیمار این امید را به همراه داشته باشد که در بارداری های بعدی درصد موفقیت را افزایش دهد.

اصلاح اختلالات آندوکرین، درمان اختلالات اتوایمیون و آنومالی های آناتومیک افزایش میزان موفقیت (90-60%) را به همراه داشته است.

در کل، پیش آگهی سقط های مکرر دلگرم کننده است. حتی با سابقه 5-4 سقط، در صورت تشخیص و درمان مناسب ، باز هم احتمال موفقیت در بارداری های بعدی وجود دارد.