اتمیزاسیون:
پروسه اتمیزاسیون به معنای انبوه اتمهای تولید شده در طیف سنجی جذب اتمی، بسیار مهم است زیرا آنالیز با دستگاه جذب اتمی (Atomic Absorption) به طور کلی وابسته به وجود اتمهای آزاد و ترکیب نشده است که نور را در طول موج خاصی جذب خواهند نمود. لذا نکته کلیدی برای موفقیت در کار یک دستگاه طیف سنج جذب اتمی تولید اتمهای آزاد در حالت پایه و قرار دادن آنها در مقابل نوری با طول موج خاص عنصر مطلوب است. منبع انرژی برای تولید انبوه اتمهای آزاد یک عنصر گرماست. تمامی دستگاههای ساخته شده جهت اندازه گیری جذب اتمی بر همین اساس طراحی شده اند.
دو تکنیک مرسوم جهت اندازه گیری جذب اتمی وجود دارد که عبارتند از:
-
تکنیک طیف سنجی جذب اتمی شعله: روش های متداول این تکنیک جذب اتمی استفاده از شعله یا Flame Atomic Absorption Spectroscopy حاصل از مخلوط استیلن و هوا و یا مخلوط استیلن و نیتروز اکساید است. این روش طیف سنجی جذب اتمی با استفاده از شعله است. با استفاده از این روش، محلول نمونه یا آنالیت به داخل یک سیستم پاشنده (اسپری کننده قطرات) بنام نبولایزر کشیده میشود. نبولایزر یک قطعه پنوماتیکی است که با اسپری کردن نمونه، قطرات نمونه توسط یک گاز حامل (معمولا اکسیدانت شعله) به سمت چمبر و اتمایزر حرکت کرده و پس از ورود به گرمترین نقطه شعله به اجزای تشکیل دهنده تجزیه میشوند. به این ترتیب انبوهی از اتمهای آزاد در حالت پایه تشکیل می شود که آماده اندازه گیری با دستگاه جذب اتمی است.
-
طیف سنجی جذب اتمی با کوره گرافیتی: در روش طیف سنجی کوره گرافیتی (GFAAS) بجای شعله یک تیوپ گرافیتی که با استفاده از نیروی الکتریسیته گرم می شود، استفاده می گردد. نمونه مستقیماً در داخل تیوپ تزریق می شود (از 5 تا 100 میکرولیتر) جایی که بعد از آن با استفاده از یک سری برنامه دمائی در گامهای مختلف حلال آن خشک میشود و ماتریس اصلی ترکیب، جدا میشود. در نهایت اتمهای آزاد آنالیت در حالت گازی درون تیوپ گرافیتی با نیروی قوی جریان الکتریکی به سرعت گرم شده (در دمای بین 1500 تا 3000 درجه سانتیگراد) و تقریباً تمامی آنالیت به اتم تبدیل میگردد. در تمام مدت بیم نور از داخل تیوپ عبور مینماید و در همین حین اتمهای آزاد در داخل تیوپ تشکیل می شوند و برای مدت 0.2 تا 0.5 ثانیه در تیوپ باقی می مانند. پس از آنالیز عنصر، بخار آنالیت به کمک گاز هلیم و یا آرگون از تیوپ خارج می شود و مقدار جذب با استفاده از سیستم های ثبات خروجی ثبت میگردد.
زمان آنالیز کوره گرافیتی جذب اتمی طولانیتر از روش شعله است، و تعداد عناصر کمتری با تکنیک کوره گرافیتی قابل اندازهگیری است ولی توانائی آنالیز مقادیر بسیار کم نمونه، و توانائی آنالیز مستقیم نمونههای جامد قدرت طیف سنجی جذب اتمی در بوته گرافیتی از حالت شعله بیشتر است.
عموما دستگاه های مورد استفاده از نوع شعله ایی هستند که برای جذب اتمی دارای نتایج دقیق، حساسیت بالا و ارزان هستند که یکی از جدیدترین مدلهای موجود، مدل AA7000 است.
Shimadzu Atomic Absorption Spectrophotometers AA- 7000 Series
از سال 1968 که دستگاههای جذب اتمی در زمینه تجزیه و تحلیل مواد غیر الی وارد بازار شدند شرکت شیماتزو در خط مقدم ساخت این وسایل باقی مانده است و در جدیدترین تولیدات خود، دستگاه جذب طیف اتمی شیمادزو مدل AA7000 را وارد بازار کرده است. دستگاه طیف جذب اتمی شیماتزو مدل AA7000 نسبت به مدلهای دیگر دارای قدرت تجزیه و تحلیل بالاتر، سیستم منعطف جهت افزایش کارایی و همچنین شامل سیستمی پیشرفته جهت کاهش خطای انسانی و استفاده راحتتر برای اپراتور است.
این دستگاه با داشتن دو اپتیک پرتو نور و فیلترهای دیجیتالی قابل تنظیم، جهت دستیابی به حداکثر کارایی و حداقل هدر رفت نور در انواع آنالیزها طراحی شدهاند. سیستم نوری به گونهایی طراحی شده است که ماکزیمم کارایی را برای اندازه گیری هر نمونه بکار می برد. بهرهگیری از اپتیکهای پیشرفته و طراحی جدید کوره این دستگاه، موجب کاهش محدودیتهای موجود در آزمایشات مرتبط به کوره شده است. با توجه به این که این دستگاه جذب اتمی از گاز هیدروکربور به منظور ایجاد شعله استفاده می کنند، مسائل ایمنی در آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه براین، در این دستگاه مکانیزمهای مختلفی جهت افزایش ایمنی درنظر گرفته شده است که از جمله میتوان به استفاده از سنسور شناسایی ارتعاش به صورت استاندارد برای اولین بار در جهان و سنسور شناسایی نشت گاز اشاره کرد.
تکنولوژی THGF بکار رفته در این دستگاه که به معنای پخش یکنواخت دما در کل شعله می باشد که ما را قادر می سازد تا ثبات دمائی را حفظ کنیم و نتیجه اینکه حساسیت و حد تشخیص بطور ملموسی افزایش یافته و اثر تداخلی ماتریس و اثر باقی مانده ها بسیار کاهش می یابد. به طور کل طراحی جدید کوره و طراحی نوری دقیق در این کوره باعث شده این دستگاه حساسیت و دقت فوق العاده بیشتر و کمترین خطای انسانی نسبت به نمونه های قدیمی از خود نشان دهد .
در حال حاضر آزمایشگاه اریترون به صورت روزانه آماده ارائه خدمات و اندازه گیری عناصر مس، سلنیوم، کروم، روی، منگنز، آهن، آرسنیک، کادمیوم و سرب است.
The AA-7000 series of Atomic Absorption Spectrophotometers features high-sensitivity analysis, flexible system configuration, and a compact footprint for user-friendly operation. In addition, the AA-7000 systems are the first AAs to employ a vibration sensor as standard. It ensures efficient and comfortable operation in your laboratory.