ویژگی های بالینی آزمایش هارمونی

 

• آزمایش هارمونی روشی غیر تهاجمی غربالگری سلامت جنین NIPT برای تشخیص اختلالات شایع کروموزومی از خون مادر می باشد.اختلالات تریزومی 21، 18و 13 همراه با اختلالات کروموزومی وابسته و تعیین جنسیت با این آزمایش قابل تشخیص است.

•  تاکنون هیچ نوع آزمایش  NIPT به غیر از آزمایش هارمونی با مطالعات بالینی و مستندات علمی همراه نبوده است. در یکی از این مطالعات معتبر که چکیده ای از آن در جدول  آورده شده است، از 362 موردی که آزمایش هارمونی آنها مثبت بوده است 361 مورد با آمنیوسنتز تایید شده و تنها یک مورد نتیجه مثبت کاذب داشت.

• ویژگی آزمایش هارمونی قدرت تشخیص بالا آن است. مطالعات نشان می دهد که در نخستین مراجعه خانم باردار حدود 98.4 درصد آزمایش هارمونی با موفقیت انجام شده است و تنها حدود 0.7 تا 1.7 درصد موارد نیاز به تکرار نمونه گیری و آنالیز داشته است. مطالعات گروه پروفسور نیکولایرس این ویژگی را به اثبات رسانیده است.

• با استفاده از تکنولوژی Based- DNAمی توان سلولهای جنین را از خون مادر جدا نمود و از لحاظ بیماری های ژنتیکی شایع مانند سندروم داون بررسی کرد.

•  درمان با هپارین در مادران مبتلا به سقط های مکرر در روشهای  NIPT که با تکنیک RMPS ،  DNA آزاد جنین و محتوی  GC آن را اندازه گیری می کنند. هپارین موجود در خون مادر باعث نتایج غیر واقعی و خطا در گزارش نهایی  NIPT می شود. آزمایش هارمونی از تکنیک  DANSR استفاده می کند.در متدولوژی هارمونی ژن های جنین ابتدا انتخابی است لذا تحت تاثیر خطاهای سنجش  GC قرار نمی گیرد.بنابراین پاسخ آزمایش به طور نامحدود، حاوی اطلاعات و گزارش های ارزشمندی است که هیچگاه تحت تاثیر درمان با هپارین قرارنمی گیرد.

• آزمایش هارمونی گاهی با عناوینNIFTY or NIPT نیز معرفی می شود.

• تعرفه آزمایش هارمونی حدود 600 یورو می باشو و فعلا درتعهدات بیمه ها نمی باشد.

• برای آزمایش هارمونی لازم است از یک هفته قبل هماهنگی های لازم با آزمایشگاه اریترون انجام شود تا فرم ها و درخواست های آن با نظارت پزشک زنان و کمیته تخصصی معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و آزمایشگاه مرجع سلامت وزارت بهداشت تنظیم شود.

• آزمایش هارمونی همه روزه از شنه تا چهارشنبه تا ساعت 7 شب نمونه گیری می شود.

• آزمایش هارمونی یک آزمایش غربالگری است و هیچگاه نمی تواند به جای آزمایش های تشخیصی تهاجمی آمنیوسنتز وCVS را بگیرد.

• نتایج مثبت آزمایش هارمونی باید با روش های تشخیصی تایید شود. آمار نشان می هد در 99.8 درصد موارد نتایج آزمایش هارمونی با نتایج آمنیوسنتز تطابق داشته است.

• آزمایش هارمونی برای غربالگری دوقلوهایی که یک قل آن از بین رفته است TS مناسب نیست .

• آزمایش های  NIPT و هارمونی برای تشخیص و غربالگری اختلالات ژنتیکی میکرودلیشن (ریز حذف) و موزائیک کاربردی ندارد.

• انجام آزمایش هارمونی هیچگاه خانم باردار را از انجام سونوگرافی های  NB &NT  و سونوگرافی آنومالی اسکن ( تفصیلی ) بی نیاز نمی کند.

• آزمایش هارمونی برای غربالگری باز بودن کانال نخاعی  NTDs) ) کاربردی ندارد بنابراین لازم است خانم باردار در هفته های 15 تا 17 بارداری آزمایش  M.AFP برای غربالگری  NTDs را انجام دهد.

• در حدود 2 درصد نتایج هارمونی که آزمایش  nipt و آنالیز Cell free DNA آنها با تفسیرهای غیر قابل گزارش و غیر قابل تفسیر آماده می شود، باید به عنوان آزمایش پرخطر تلقی شود و مشاوره های ژنتیک و اقدامات سونوگرافی تکمیلی را با نظر پزشک انجام دهند.

• اقدامات ختم بارداری هیچگاه برمبنای نتایج و تفسیر آزمایش های NIPT انجام نمی شود.

• آزمایش هارمونی برای بارداری های سه قلو به بالا کاربردی ندارد.

 

ویژگی های آزمایش هارمونی که آن را از آزمایش های غربالگری روتین متمایز می نماید:

1- آزمایش هارمونی بر پایه پیشرفته ترین تکنولوژی ژنتیکی – مولکولی غیر تهاجمی دنیا با نام MPSS انجام می شود .

2- قدرت تشخیص آن بیش از 99% است و موارد مثبت کاذب ( FP ) آن کمتر از 1.0 درصد می باشد.

3- آزمایش های غربالگری روتین(FTS & QTS) حدود 10 – 15 درصد مثبت و منفی کاذب دارند که اغلب به انجام آمنیوسنتز های غیر ضروری منتهی می شود و حتی گاهی ممکن است غربالگری طبیعی باشد ولی جنین به تریزومی مبتلا باشد .

4- آزمایش هارمونی از هفته 10 بارداری تا پایان دوران بارداری قابل انجام است و حد اکثر 10 تا 15 روز بعد پاسخ آن آماده می باشد.

 

آزمایش هارمونی با توجه به تعرفه بالای آن اغلب برای بارداری های پر خطر و به صلاحدید متخصص زنان و تایید کمیته پزشکی صاحب نظر در این مورد انجام می شود.

1-   بارداری های یک قلو و دوقلو که با تکنیک های آزمایشگاهی ( ART ) و IVF انجام شده است .

2-   سنین بالای 35 سال

3-   سابقه مثبت اختلالات کروموزومی و سندرم داون در فرزند قبلی یا فامیل درجه یک

4-   بارداری با سابقه سقط؛

5-   مادران HIV مثبت

پاسخ آزمایش Harmony. NIPT با سه عنوان گزارش می‌شود

‏1. High Risk

‏2. Low Risk

‏3. Redraw Request (RR) or inconclusive result

• حدود 3/2 تا 3/5 درصد نتایج NIPT  نیاز به تکرار نمونه‌گیری  دارند (RR).

• از تعداد کل خانم‌های بارداری که نیاز به تکرار نمونه‌گیری دارند (RR) پس از تکرار آزمایش حدود 51 درصد نتیجه Low Risk، 8درصد High Risk و 41درصد برای بار دوم نیاز به تکرار نمونه‌گیری مجدد پیدا می‌کنند.

• با وجود تکرار نمونه‌گیری 2 تا 3 بار حدود 5/1 درصد از کل خانم‌های باردار نتیجه NIPT آن‌ها غیر قابل گزارش یا (I.R) خواهد بود.

• از کل نتایج غیر قابل گزارش (I.R) حدود 8/13 درصد جنین مبتلا با ناهنجاری‌های کروموزومی تریپلوئیدی است (T21، T13،T18،Tzo، 45XO و ...).

 

 شایع‌ترین علل نتایج غیر قابل گزارش (I.R) در آزمایش غربالگری NIPT عبارتند از

1- جدا نشدن سلول‌های جنینی از جفت و عدم ورود و آزاد شدن DNA آزاد جنینی به خون مادر به دلایل نامعلوم.

این پدیده اغلب در بارداری‌های مصنوعی ( IVF، Micro،(ART مشاهده می‌شود که پدیده‌ای طبیعی است.

2- گاهی در بارداری‌های دوقلو (Twin) این پدیده مشاهده می‌شود که پدیده‌ای طبیعی است.

3- در برخی موارد نتایج I.R نشانه IUFD است.

4- دلایل تکنیکی در فرآیند جداسازی DNA جنین می‌تواند عامل نتایج I.R باشد.

5- آزمایش NIPT زودتر از هفته دهم انجام شده باشد.

 

آزمایشگاههای مرجع انجام دهنده آزمایش هارمونی مستقر در آمریکا، انگلستان و آلمان با نظارت گروهی حرفه ای از متخصصین ژنتیک 

1- rondom Massirely Parallel Sequencing

2- Digital Analysis of Selected Regions

3- Dre Selected

4- Gc- Dias

5 tim

 در بزرگترین پژوهش و تحلیل داده های  NIPT میزان دقیق مثبت کاذب آزمایش هارمونی تعیین گردید.

مطالعه بر مبنای مقایسه پهلوبه پهلو آزمایش هارمونی و غربالگری سه ماهه اول  (FTS)  که روی  955/ 18  در بارداری های کم خطر در در 35 مرکز در آمریکا، کانادا و اروپا انجام گرفته بود، استوار است.

نرخ مثبت کاذب محاسبه شده برای هارمونی حدود 06/0 درصد که نسبت به دیگری روش های  NIPT که برمبنای  r MPS پنج برابر پاپپن تر است.

توجه داشته باشید که درزنان باردار در سنین بارداری بالاتر نرخ مثبت کاذب برای اختلالات کروموزومی وابسته به جنین افزایش می یابد.

نرخ مثبت کاذب آزمایش هارمونی برای غربالگری تریزومی 21 حدود6 0/0 درصد است و برای اختلالات کروموزومی وابسته به جنس قدری بالاتر است.