مواد غذایی پرخطر برای بیماران تیروئید

منظور از نبایدهای رژیم غذایی که دچار مشکلات تیروئید هستند مواد غذاییست که بیماران مبتلا نباید مصرف کنند. این مواد غذایی عبارتند از:

1. فست فود

غده تیروئید از ید موجود در رژیم های غذایی برای ایجاد هورمون های T3 و T4 استفاده می کند. در حقیقت ، تیروئید تنها اندامی است که از ید استفاده می کند. دلایل زیادی برای جلوگیری از فست فود وجود دارد ، یکی ازاین علت ها به خاطر بیماری تیروئید است، واقعیت این است که این غذا ها با مقدار زیادی نمک و ید بسیار کم تهیه شده است.

2-غذای کنسرو شده

درست مانند فست فودها، غذاهای بسته بندی شده نیز حاوی مقدار زیادی سدیم هستند و در مصرف این مواد به ندرت از نمک ید دار استفاده می شوند. رژیم غذایی حاوی سدیم بیش از حد، شما را در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی و فشار خون بالا قرار می دهد. به همین دلیل همیشه بهتر است وعده های غذایی تازه را در خانه تهیه کنید و از نمک یددار استفاده کنید.

 

3-گندم

بیماری سلیاک نوعی اختلال است که در آن بدن نمی تواند گلوتن را در دانه هایی مانند گندم، جو و چاودار هضم کند. افراد مبتلا به بیماری سلیاک همچنین خطر بیشتری برای اختلال تیروئید دارند. بنابراین اگر به سلیاک مبتلا شده اید، اجتناب از گلوتن بسیارمهم است. چرا که خطر ابتلا به اختلال تیروئید را نیز کاهش می دهد. از طرف دیگر، اگر شما سلیاک یا هر یک از عوامل خطرزا برای آن (سابقه خانوادگی یا برخی از اختلالات خود ایمنی) ندارید ،با جلوگیری ازمصرف نان بهترین  کمک را به خود بکنید.

4- سویا

در سال های اخیر سویا جایگزین سالم برای محصولات گوشتی در نظر گرفته شده است اما متاسفانه مشخص شده است سویا می تواند بر عملکرد تیروئید تأثیر منفی بگذارد. سویا می تواند بر توانایی تیروئید شما در جذب ید تأثیر بگذارد ، بنابراین اگر از قبل کمبود ید دارید ، این می تواند خطر ابتلا به کم کاری تیروئید را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. لازم به ذکر است که سویا یک ماده مغذی بسیار مهم است ، به خصوص برای مردان ،زیرا هورمون استروژن را در بدن تقویت می کند.

5- گوشت

مصرف گوشت و جگر ، می تواند برای شما کاملاً خوب باشد ،اما متاسفانه ، اگر بیش از حد از آن استفاده کنید ، به علت تولید اسید لیپوئیک ممکن است بر عملکرد تیروئید شما نیز تأثیر بگذارد. اسید لیپوئیک همچنین برای افرادی که در حال حاضر داروی تیروئید مصرف می کنند ، توصیه نمی شود ، زیرا می تواند عملکرد دارو را نیز تغییر دهد.

6- سبزیجات

سبزیجات ترد از جمله کلم بروکلی ، کلم ، گل کلم بسیار سالم هستند زیرا فیبر زیاد ویتامین ها و مواد معدنی مهم را ارائه می دهند. این سبزیجات حاوی ترکیبات گوگردی به نام گلوکوزینولات ها نیز هستند، و تحقیقات نشان می دهد که گلوکوزینولات ها پتانسیل مبارزه با سرطان را دارند. با این وجود، اگر کمبود ید دارید، بهتر است در مصرف این نوع از سبزیجات اعتدال داشته باشید زیرا روند هضم این دسته از محصولات توانایی تیروئید در استفاده از ید را مسدود می کند. می توانید روزانه بیشتر از 5 اونس مصرف نکنید و توصیه می شود به صورت پخته استفاده شود، زیرا پختن می تواند اثرات منفی بر عملکرد تیروئید را کاهش دهد.

 

7- قند و شکر

برای سلامتی مصرف فراورده های قندی دشمن درجه یک شما هستند. بیشتر ما بیش از حد قند می خوریم، اغلب حتی بدون آنکه متوجه شویم. قند نه تنها باعث افزایش وزن می شود، بلکه باعث ایجاد التهاب در بدن می شود و خطر ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت، بیماری های قلبی و پوسیدگی دندان را نیز افزایش می دهد.

کم کاری تیروئید، متابولیسم شما را کاهش می دهد و می تواند منجر به افزایش وزن شود. حال اگر شما هم در مصرف قند زیاده روی کنید علاوه بر اینکه سلامتی خود را به خطر انداخته اید با اضافه وزنی هم روبرو خواهید شد که جبران پذیر نخواهد بود پس با کاهش مصرف میزان قندی که می خورید در درجه اول به بهبودی سلامتی خود کمک کنید در ثانی اثرات مضر یک اختلال تیروئید را کاهش دهید. بایدهای رژیم غذایی کم کاری تیروئید منظور از بایدهای رژیم غذایی کم کاری تیروئید مواردیست که باید مبتلایان به کم کاری تیروئید مصرف کنند.

چه مواد غذای برای بهبودی عملکرد تیروئید مناسب است؟

میوه های همچون سیب، گلابی، آلو و مرکبات، سیب سرشار از پکتین ها، فیبر ژلاتینی است که به پاکسازی بدن از فلزات سنگین، به ویژه جیوه، که با اختلالات تیروئید همراه است، کمک می کند. مطالعات نشان می دهد که پکتین ها دفع فلزات سمی را به میزان قابل توجهی افزایش می دهند و می توانند فلزات سنگین را در بدن 74 درصد کاهش دهند.

مواد دارای سلنیوم

تیروئید بیشترین میزان سلنیوم در هر اندام را دارد و مطالعات نشان می دهد که کمبود سلنیم ممکن است یک دلیل اصلی اختلالات تیروئید باشد. آجیل برزیل یک منبع غذایی ثروتمند سلنیوم است. تنها دو عدد در روز کافی است. همین مقدار دوز، نیاز به سلنیوم در یک روز را تامین می کند. منابع دیگر سلنیوم شامل ماهی ساردین ، گوشت گاو، بوقلمون و مرغ است.

لوبیا سفید

یک فنجان لوبیا سفید پخته 8 میلی گرم آهن دارد. آهن، ماده معدنی است که بسیاری از مردم به خصوص خانم هایی در دوره پیش یائسگی نمی توانند به اندازه دریافت کنند اما دریافت آهن بسیار مهم است. اگر آهن کافی دریافت نکنید سبب خراب شدن کار آنزیم هایی می شود که هورمون تیروئید تولید می کنند. خانم ها در سنین 19 تا 50 سالگی روزانه به 18 میلی گرم آهن نیاز دارند در حالی که مردان و زنان از سن 50 به بالا روزانه 8 میلی گرم آهن نیاز دارند. دو نکته بسیار مهم است اول اینکه جذب آهن برای بدن دشوار است اما جذب غذاهای سرشار از آهن با اضافه کردن ویتامین C در کنارشان تقویت کننده است. برای مثال می توانید لوبیا سفید را در کنار لیمو ترش میل کنید و دوم آهن سبب می شود تاثیر داروهای هورمون کاهش بیابد. بنابراین مطمئن شوید داروهای تیروئید خود را چهار ساعت قبل یا بعد از یک غذای سرشار از آهن استفاده می کنید.

ید

در صورت شک به کم کاری تیروئید از منابع غذایی ید دار مانند ( نمک ید دار، ماست، ماهی های های آب شور و محصولات لبنی مانند ( شیر و پنیر ) مصرف کنید. فرد بزرگسال روزانه به 150 میکروگرم ید در روز نیاز دارد. یک فنجان ماست 87/2 میکروگرم ید به بدن می رساند. 

 

نکات مهم در رژیم غذایی کم کاری تیروئید

برای جلوگیری از افزایش علائم کم کاری تیروئید از خوردن غذاهایی مانند بذر کتان، کلم قمری، بادام زمینی، کلم پیچ، شلغم، سبزیجات خردل، خردل، ارزن، گل کلم، هلو، قهوه و اسفناج خودداری کنید. برخی غذا ها مانند شاخه بامبو، سویا، محصولات سویا، روغن کانولا، ترب کوهی، باباسو و سیب زمینی شیرین دارای گواتروژن (ترکیباتی که با عملکرد طبیعی تیروئید تداخل دارد) هستند. برخی از مواد شیمیایی مانند آمیودارون، لیتیوم، پروپیل، سولفادیازین، کاربامازپین، تیواوراسیل، مینوسیکلین، اسید لوپانوئیک، Phenobarbitone، Oxazolidines اگر از طریق مواد غذایی فرآوری شده و یا دارو مصرف شوند سبب ایجاد گواتر می شوند. سلنیوم از مواد معدنی است که ممکن است به تنظیم عملکرد تیروئید کمک کند. تیروزین، اسید امینه ضروری برای تولید هورمون تیروئید است بسیاری از داروهای تیروئید دارای تیروزین هستند.

تیروزین در مواد غذایی مانند ماهی های اقیانوس مانند ماهی تن و ماهی کاد، کلپ دریا و محصولات لبنی ( ماست و پنیر ) و بعضی از میوه ها مانند موز و آوکادو وجود دارد. زینک( روی) در روند تولید هورمون در غده تیروئید استفاده می شود. زینک در غذاهایی مانند کبد گاو، گوشت گاو، گوشت بره، کدوی تابستان و مارچوبه پیدا می شود. مس با روی به تولید هورمون تیروئید کمک می کند. عدم تعادل مس و روی در بدن روی سلامت تیروئید تاثیر می گذارد. کدو در تابستان و کبد گاو منبع خوبی از مس هستند. در کسانی که کم کاری تیروئید دارند کم خونی و کمبود آهن شایع است. بنابراین از غذاهای سرشار از آهن مانند لوبیا سبز، عدس، گوشت قرمز، کاهو، جعفری، آویشن و زردچوبه در کم کاری تیروئید استفاده کنند.

 

رژیم غذایی در پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)

 از آن‌جا که میزان نیاز انرژی در این شرایط 50-60 درصد و در موارد خفیف‌تر 10-30 درصد افزایش می‌یابد، بیماران باید از رژیم پر کالری (حدود 40 کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) استفاده نمایند بهتر است بیماران تعداد وعده‌های غذایی را افزایش دهند و در مقابل، از حجم هر وعده، مقداری کم کنند. دریافت پروتئین نیز باید بین 75/1تا1 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن افزایش یابد.

 گنجاندن تخم‌مرغ، گوشت قرمز، گوشت ماکیان و ترکیب غلات و حبوبات در رژیم غذایی برای تأمین نیاز پروتئینی توصیه می‌شود. در صورت تخلیه‌ ذخایر پروتئینی بدن، استفاده از مکمل‌های پروتئینی به‌ویژه قبل و بعد از عمل جراحی زیر نظر متخصص تغذیه، می‌تواند مفید باشد.

با توجه به افزایش نیاز ویتامین‌ها، استفاده از مکمل ویتامین C، ویتامین B کمپلکس خصوصا ویتامین‌های B1، B2، B6 و B12 همراه رژیم غذایی بسیار مفید هستند. به طور کلی استفاده از مولتی‌ویتامین و مولتی مینرال توصیه می‌شود. منابع غذایی عمده‌ ویتامین‌های فوق که باید در رژیم غذایی این بیماران گنجانده شوند عبارتند از: انبه، مرکبات، کیوی، شیر و فرآورده‌های آن، سبزیجات‌ برای سبز رنگ، جوانه‌ حبوبات و ماهی. به نظر می‌آید.

 مقادیر زیاد ویتامین A باعث مهار عملکرد غده‌ تیروئید و بهبود علایم بیماری گریو می‌شوند. مکمل ویتامین C نیز برای بهبود علایم و شرایط متابولیکی مفید است. لازم به ذکر است از آن‌جا که بعضی از مکمل‌های ویتامینی و مواد معدنی، دارای مقادیری ید نیز هستند، مبتلایان به پرکاری تیروئید، باید از مصرف این قبیل مکمل‌ها و هرگونه مکمل ید پرهیز کنند. در ضمن از مصرف برخی غذاهای دریایی، علف‌ها و جلبک‌های دریایی هم که غنی از ید هستند، باید اجتناب نمایند. مصرف کلیه‌ غذاها و نوشیدنی‌های تحریک‌کننده مانند شکلات و نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند چای، قهوه، کولا و همچنین کشیدن سیگار باید در این بیماران محدود شود.

 استفاده از گواتروژن‌های طبیعی؛ منظور از گواتروژن‌ها ترکیباتی هستند که باعث کاهش عملکرد غده‌ تیروئید می‌شوند. بنابراین استفاده از آن‌ها به هنگام پرکاری تیروئید مؤثر خواهد بود. منابع عمده گواتروژن‌ها عبارتند از: سبزیجات خانواده کلم از قبیل کلم، گل‌کلم، کلم قمری، کلم براکلی و بروکسل، اسفناج، شلغم، گلابی، هلو، همچنین بادام زمینی و سویا. جالب است بدانید ترکیبات گواتروژن به دنبال حرارت از بین می‌روند. نسبت به دریافت توام گواتروژن‌‌های طبیعی یا داروهای ضد تیروئید باید کاملاً احتیاط نمود؛ زیرا این ترکیبات می‌توانند باعث افزایش عوارض جانبی داروها شوند. البته همانطور که اشاره شد پخت مواد غذایی فوق می‌تواند این اثرات را کاهش دهد.

 سایر سبزی‌جات مفید در هیپروتیروئیدیسم عبارتند از: هویج، کرفس، فلفل، سبز، جعفری، تره آبی، زردآلو، سیب، زغال‌اخته، گریپ فروت و آناناس. با توجه به این‌که سوخت و ساز کلسیم در مبتلایان به بیماری گریو تغییر می‌کند این افراد بیشتر در معرض پوکی استخوان (استئوپروز) قرار دارند. بنابراین مصرف مکمل کلسیم زیر نظر متخصص می‌تواند مفید باشد. در شرایطی که فرد مشکل کلیویی یا قلبی خاصی نداشته باشد، مصرف روزانه‌ 3-4 لیتر آب در روز توصیه می‌شود.

 

نقش ویتامین ها، املاح و مواد معدنی در رژیم غذایی کم کاری تیروئید

ویتامین C برای سوخت و ساز تیروزین (یک اسید آمینه و اجزای تشکیل دهنده پروتئین ) ضروری است. میوه ها منابع سرشار از ویتامین C هستند. ویتامین E برای متابولیزه کردن سلنیوم نیاز است. ویتامین B معمولا در مبتلایان به کم کاری تیروئید پایین است هرچند که نقش مهمی در متابولیسم سلول دارد. غلات سبوس دار ماهی و غذاهای دریایی، تخم مرغ، لبنیات و سبزیجات برگ دار مقدار ویتامین E , B بالایی دارند. منابع ویتامین A شامل جگر، تخم مرغ، سبزی های سبز رنگ و ماهی های روغنی، میوه های زرد و نارنجی هستند.

هرچه میوه ها پر رنگ تر باشد ویتامین بیشتری دارند. پروتئین و فیبر برای کاهش علائم کم کاری تیروئید مفید هستند. پروتئین در مواد غذایی مثل ماهی، گوشت گاو، تخم مرغ، لبنیات و سبزیجات یافت می شود. منابع خوب فیبر در سبزیجات برگ دار، لوبیا سبز و میوه های مختلف از جمله انجیر، سیب، آلو، مرکبات و غلات و آجیل وجود دارند. نباید فیبرها را در کم کاری تیروئید به مقدار خیلی زیاد مصرف کرد زیرا در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد می شود. از مصرف نوشیدنی های کافئین دار و قند های ساده ( شکر، قند و شیرینی جات ) پرهیز کنید. اسید های چرب امگا 3 که منبع غنی آن ها ماهی های روغنی آب های سرد است در تخفیف علائم کم کاری تیروئید موثر است. از نمک در پایان پخت غذا استفاده کنید. زیرا ید غذا در هنگام برداشتن درب غذا با بخار خارج می شود. نمک ید دار را در شیشه های غیر شفاف و در تاریکی نگه دارید.