آناتومی سرویکس

سرویکس بخش انتهایی و باریک رحم می باشد این بخش به شکل مخروطی ناقص درقسمت سر می باشد که مسیرش به طرف پایین و عقب است. اندازه آن در زنان زایمان نکرده بالغ ٣ و ۵ و ٢ سانتی متر می باشد. یـک روزنـه کوچک معمولاً گرد و یا شکاف مانند در مرکز این برآمدگی قراردارد که سـوراخ خـارجی را تشـکیل مـی دهـد. ایـن سـوراخ محوطه رحم را به واژن متصل می کند و بوسیله لبه های قدامی و خلفی احاطه شده است . کانـال سـرویکال ازسـوراخ خارجی تا سوراخ داخلی جایی که به محوطه رحم متصل میشود گسترش یافته است. ایـن کانـال دوکـی شـکل اسـت ودرعریض ترین قسمت تقریباً ٨ میلیمتـر عـرض دارد . ناحیـه ای از رحـم کـه بـین سـوراخ داخلـی و جسـم رحـم قـراردارد ایسموس یا تنگه نامیده میشود . قسمت اعظم سرویکس را بافت فیبروز تشکیل می دهد .

سرطان سرویکس

تنها سرطانی که علت شناخته شده ای دارد و کاملا می توانیم از ابتلا به آن پیشگیری کنیم سرطان سرویکس می باشد، زیرا کاملا مشخص شده که این سرطان با ویروس HPV در ارتباط است. از زمانی که این ویروس وارد بدن می شود تا زمانی که تبدیل به سرطان سرویکس شود یک فرایندی است که 15-20 سال طول می کشد و در این پروسه  می توانیم سلول های پیش سرطانی را در مراحل مختلف تشخیص دهیم.

تشخیص مورفولوژیک تغییرات سلولی که این ویروس در سلول های سرویکس ایجاد می کند، یکی از بهترین روش‌های تشخیصی در سیستم ژنیتال است. البته باید در نظر داشت که حدود یک سوم بیماران HPV DNA positive   سیتولوژی غیر طبیعی دارند. در بیش از %80 موارد squamous intraepithelial lesionss   با استفاده از تکنیک های مولکولار ارتباط با این ویروس مشخص می‌گردد. تظاهر بالینی معمولا به صورت  ضایعات اپیتلیالی وروکوز یا flat  بوده و خصوصیات سیتوپاتیک در تمامی این ها یکسان است.

ویروس پاپیلوما یک نوع ویروس  Double stranded DNAمی‌باشد که هم هسته و هم سیتوپلاسم سلول را درگیر می‌سازد  ودر سلول‌های سنگفرشی سطحی تکامل یافته و باعث ایجاد سلول koilocyte  می‌گردد. تغییرات سیتوپلاسمیک آن شاملDyskeratosis  است که خصوصیت مهم عفونت این ویروس می‌باشد. خصوصیت کلاسیک ویروس وجود Koilocyte  بوده که در سلول‌های سنگفرشی مشاهده می‌گردد. در نمونه‌های سیتولوژی سرویکس مشاهده سلول‌های Koilocytic  تیپیک به نفع این عفونت ویروسی است که در اسمیر قادر بهSubtype  نیستیم. 

سیتولوژی آلودگی به HPV

بر طبق سیستم Bethesda موارد غیر طبیعی سلول‌های سنگفرشی به 4 دسته تقسیم می‌شوند.

• Atypical squamous cells of undetermined significance (ASC-US)

•  (Negative for Intraepithelial Lesion or Malignancy (NILM

• Low-grade Squamous Intraepithelial Lesion (LSIL)

• High-grade Squamous Intraepithelial Lesion (HSIL)

 

بر طبق سیستم Bethesda از دو گروه low grade   و high grade  استفاده می‌شود. اکثریت موارد LSIL  گذرا بوده و ریسک سرطان‌زایی آنها کم است. در حالیکه پتانسیل پیشرفت به سرطان در HSIL   بالا می‌باشد.Koilocytosis  و دیسپلازی خفیف ( (CIN1 در گروه  LSIL قرار دارند. دیسپلازی متوسط و شدید (CIN2,3) و کارسینوم IN situ در گروهHSIL  قرار دارند. استاندارد طلایی تعیین HSIL و LSIL بررسی مورفولوژیک با میکروسکوپ است.

در مواردی که تغییرات سیتولوژیک  غیر طبیعی بوده ولی برای تشخیص squamous intraepithelial lesion  کافی نیست از واژه atypical squamous cell  استفاده می‌کنیم. در سیستم جدید بتسدا با توجه به تغییرات مورفولوژیک به دو دستهASC-US   و ASC-H تقسیم می‌شوند. باید در زمان وجود التهاب شدید در سیتولوژی از تشخیص ASC  اجتناب کرد. میزان در صد گزارش ASC-US  حدود 7/4 وASC-H  حدود 4/0 است. در نهایت باید در نظر داشت که تشخیص نهایی بر اساس کولپوسکوپی و بیوپسی ومشاهده تغییرات ناشی از ویروس است.

در صورت غیر طبیعی بودن نتیجه پاپ تین پرپ چه باید کرد؟

نتیجه غیر طبیعی تست پاپ لزوما به معنی مشکل جدی و سرطان نیست . اکثر موارد تغییرات سلولی در اثر التهاب عفونت سرویکس یا واژن اتفاق می افتند و قابل درمان هستند . حتما از پزشک مامای خود بخواهید نتیجه تست را برای شما تفسیر کند و در خصوص اقدامات مناسب بعدی توضیح دهد.

نکته : مرگ های ناشی از سرطان سرویکس به دو دلیل رخ می دهند.

• عدم تشخیص به موقع سرطان که منجر به از دست رفتن جان یک سوم بیماران می شود.

• موارد منفی کاذب (پاپ اسمیر سنتی با 20 تا 40 درصر موارد منفی کاذب همراه است در حالی که دوسوم موارد منفی کاذب مربوط به خطاهای نمونه گیری و آماده سازی اسلاید در روش تین پرپ حذف می شوند.)