همان طور که در بخش اول این مقاله گفته شد، حضور میکروبیوم انسانی در بروز و پیشرفت بیماری‌های خود ایمن روماتوئیدی  نقش دارد. در بخش دوم مقاله، درباره نقش میکروبیوم در بیماری‌های خود ایمن مانن سندرم شوگرن، اسکلروز سیستمیک و انواع واسکولیت ها  توضیح داده می‌شود.

بیماری‌های خود ایمن روماتوئیدی یک گروه ناهمگن از اختلالات هستند که با پاسخ‌های ایمنی خود فعال شونده ایجاد شده و به دنبال آن آسیب بافتی اتفاق می‌افتد. اتیولوژی این بیماری‌ها همواره ناشناخته است اما به نظر می‌رسد که عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، عوامل محیطی و اتفاقات تصادفی  می تواند منجر به حذف تحمل ایمنی شده و بیماری خودایمنی را ایجاد کند. 

یک بیماری خودایمنی به‌تنهایی پیشرفت نمی‌کند بلکه تحت تأثیر حضور میکروبیم انسانی (همزیستی تقریباً ۱۰ تا ۱۰۰ تریلیون سلول میکروبی که شامل باکتری، قارچ، آرکیا، پروتوزوآ و ویروس‌های عفونی) نیز می‌باشد. با توجه ‌به پیشرفت‌هایی که تاکنون ایجاد شده است می‌توان گفت میکروبیم نقش اصلی در سلامت و بیماری انسان‌ها دارد. در این مقاله به تأثیر میکروبیم در بیماری‌های خود ایمن روماتوئیدی می‌پردازیم.

بیماری های روماتوئیدی و ماهیچه ای - اسکلتی ( RMDs) گروه وسیعی از بیماری های غیر واگیر را شامل می شوند که بطور اولیه روی مفاصل، ماهیچه ها، یا سایر بافت های سیستم ماهیچه ای - اسکلتی اثر گذاشته و ممکن است پیچیدگی های سیستمیک نیز داشته باشند. این بیماری ها با علائم مشترکی بروز می کنند که غالب ترین آنها التهاب است. التهاب یک پاسخ بیولوژیکی طبیعی نسبت به عفونت یا تخریب بافت است که تحت شرایط نرمال، بعد از رفع محرک کاهش می یابد. در بیماری های روماتوئیدی فرآیند التهاب طولانی مدت و دچار بی نظمی می شود. 

مقاله حاضر روی سهم واسطه های التهابی ( خصوصا سیتوکین ها بعنوان عامل اصلی) بر روی نتایج مرتبط با بیماری و تظاهرات سیستمیک در بیماری های روماتوئیدی و ماهیچه ای - اسکلتی تمرکز دارد و نشان می دهد که چگونه میزان دوز ورزش، خصوصا شدت ورزش، می تواند اثرات محرک های التهابی را‌ کاهش دهد

بیماری های روماتوئیدی و ماهیچه ای - اسکلتی ( RMDs) گروه وسیعی از بیماری های غیر واگیر را شامل می شوند که بطور اولیه روی مفاصل، ماهیچه ها، یا سایر بافت های سیستم ماهیچه ای - اسکلتی اثر گذاشته و ممکن است پیچیدگی های سیستمیک نیز داشته باشند. این بیماری ها با علائم مشترکی بروز می کنند که غالب ترین آنها التهاب است. التهاب یک پاسخ بیولوژیکی طبیعی نسبت به عفونت یا تخریب بافت است که تحت شرایط نرمال، بعد از رفع محرک کاهش می یابد. در بیماری های روماتوئیدی فرآیند التهاب طولانی مدت و دچار بی نظمی می شود. 

مقاله حاضر روی سهم واسطه های التهابی ( خصوصا سیتوکین ها بعنوان عامل اصلی) بر روی نتایج مرتبط با بیماری و تظاهرات سیستمیک در بیماری های روماتوئیدی و ماهیچه ای - اسکلتی تمرکز دارد و نشان می دهد که چگونه میزان دوز ورزش، خصوصا شدت ورزش، می تواند اثرات محرک های التهابی را‌ کاهش دهد.

تشخیص همزمان لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) و سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) می تواند جالب و چالش پذیر باشد. لوپوس اریتماتوز سیستمیک و عفونت ویروسی نقص ایمنی انسان (HIV) تظاهرات بالینی زیادی را به اشتراک می گذارند از جمله علائم اسکلتی-ماهیچه ای همانند میالژیا، آرترالژیا/آرتریت، تظاهرات پوستی، لنف ادنوپاتی و درگیری عضو مثل کلیه ها، قلب، ریه ها و سیستم اعصاب مرکزی. همچنین این دو علائم آزمایشگاهی مشترکی از جمله هایپرگاماگلوبولینمی دارند.

چندین تحقیق وجود دارند که تظاهرات بالینی و آزمایشگاهی در بیماران دچار SLE همراه با عفونت HIV و همچنین مشخصات بیمار و سیر تکاملی شان را مورد ارزیابی قرار دادند. علاوه براین، تاکنون هیچ تحقیقی برای ارزیابی پیش آگهی این همراهی انجام نشده است. بنابراین، تحقیق حاضر به روشن شدن مشخصات این بیماران در مرکز ما، تعیین خصوصیات بالینی و آزمایشگاهی آنها، تفاوت مهم بین بیماران مبتلا یا عدم مبتلا به HIV، درمان پیشنهادی و سیر تکاملی شان با توجه به عفونت ها، سایر بیماری ها و مرگ و میر کمک نمود.

ﻟﻮﭘﻮﺱ اﺭﻳﺘﻤﺎﺗﻮﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ (SLE) ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺧﻮﺩاﻳﻤﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﺯ مشخصات آن ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻃﻴﻒ ﻭﺳﻴﻌﻲ اﺯ ﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻠﻮﻟﻬﺎﻱ B ﭘﻠﻲ ﻛﻠﻮﻧﺎﻝ، ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﺁﭘﻮﭘﺘﻮﺯ ﻣﻌﻴﻮﺏ، ﻳﺎ اﺧﺘﻼﻝ ﺩﺭ ﺗﻨﻆﻴﻢ ﺷﺒﻜﻪ اﻳﺪﻳﻮﺗﺎﻳﭗ به وجود می آید.

ﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎﻱ ﻋﻠﻴﻪ  DNA ﺩﻭ ﺭﺷﺘﻪ اﻱ (anti-dsDNA) ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺎﺭکر اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺮاﻱ ﺗﺸﺨﻴﺺ SLE ﺩﺭ ﻧﻆﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ می شوﻧﺪ. ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺷﻴﻮﻉ ﺑﺎﻻ ( ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ 70 ﺗﺎ 98 ﺩﺭﺻﺪ)، ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ و اﺧﺘﺼﺎﺻﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩ ( ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ 57.3% و 97.4%)  ﻭﺟﻮﺩ اﻳﻦ ﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎ ﻋﻤﻼ ﺗﺸﺨﻴﺺ SLE ﺭا ﻣﻤﻜﻦ می ﺴﺎﺯند. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮاﻳﻦ، ﻭﺟﻮﺩﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﺮاﻳﻄ ﭘﺎﺗﻮﻟﻮﮊﻳﻚ و اﻓﺮاﺩ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺎﺩﺭ می ﺒﺎﺷﺪ (ﻛﻤﺘﺮ اﺯ 0.5%)، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ، ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺁﻧﺘﻲ dsDNA ﺩﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭاﻥ ﺩﭼﺎﺭ SLE ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ اﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻴﻤﺎﺭی، نشان دهنده این است که درگیر شدن آنها به یک بیماری بالقوه ﻭﺟﻮﺩ ﺩاﺭﺩ.

تظاهرات خارج مفصلی (ExRA ;Extra-Articular Manifestations in Rheumatoid Arthritis) در بیماران دچار آرتریت روماتوئید با شیوعی در حدود 17.8 تا 40.9 درصد دیده شده است. این تظاهرات ممکن است  تعداد زیادی از اندام ها را شامل شود و از شدت متنوعی برخوردار باشد. ExRA با از کار افتادگی و مرگ و میر زودرس همراه است. مشخص شده است که مرگ و میر در بیماران دارای ExRA 2.5 برابر بیشتر از بیماران دچار آرتریت روماتوئید فاقد ExRA می باشد. خصوصیات مرتبط با ExRA شامل جنسیت، ژنتیک (زیر گروه HLA-DRB1*04)، فاکتور روماتوئید مثبت (RF)، آنتی بادی های علیه هسته ای (ANA) و بعضی عوامل محیطی خصوصا سیگار می باشد.

آرتریت روماتوئید (RA) شایعترین بیماری التهابی مفاصل به شمار میرود .که بطور متوسط حدود 1% جمعیت جوامع مختلف را مبتلا می کند . RA یک بیماری اتوایمیون با مشخصه اصلی تخریب پیشرونده در مفاصل می باشد .دلایل متعددی وجود دارد که نشان می دهد با تشخیص زود رس و شروع به موقع درمانهای موثر امروزی ، می توان از تخریب مفاصل وناتوانی ناشی از آن جلوگیری کرد. یکی از تستهای با ارزشی که در چند سال اخیر مطالعات زیاد ، اهمیت آنرا در تشخیص زودرس RA نشان داده است ، آنتی بادیهای ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (Anti cyclic citrullinated peptide) (Anti CCP) می باشد.

سیتومگالوویروس (CMV) مرتبط با عفونت های فرصت طلب است همچنین در بیماران دارای نقص سیستم ایمنی که دچار بیماری های روماتوئیدی خودایمن (AIRD) هستند نیز دیده می شود. چندین تحقیق نقش بیماری زایی آن را در تحریک یا کاهش بعضی بیماری های AIRD نشان داده است. در افراد دارای نقص ایمنی فعالیت مجدد عفونت CMV نهفته ممکن است باعث تب، لرز، کاهش وزن، ضعف، اختلالات خونی ( کم خونی، لکوپنی، و ترومبوسیتوپنی) یا درگیری شدید اندام از جمله هپاتیت، chorioretinitis  (التهاب مشیمیه و شبکیه)، آنسفالیت، پنومونی و خونریزی گوارشی گردد.

وجود آنتی ژن CMV در خون (CMV-Ag) اصلی ترین روش برای تشخیص عفونت است، چرا که دارای حساسیت بالا (91%) ، اختصاصیت بالا (95%) وسرعت می باشد، از طرفی محدودیت هایی نیز دارد از جمله کاهش نوتروفیل ها زیر1000/mm  که باعث ایجاد نتیجه منفی کاذب شده، بنابراین به سایر آزمایشات برای دستیابی به نتیجه بهتر نیاز است. بنابراین هدف این تحقیق ارزیابی شواهد CMV-Ag و توصیف پیامدهای اصلی با گذشت زمان در بیماران مبتلا به AIRD است.

لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) یک بیماری خودایمن است  که شاخص آن  تولید نابرابر یک گروه گسترده و ناهمگن از اتوآنتی بادی ها می باشد. اگرچه وجود اتوآنتی بادی ها در SLE بیش از 60 سال است که شناخته شده است، امروزه هنوز تلاش زیادی برای شناخت معنای بیماریزایی، تشخیصی و پیشگیری چنین اتوآنتی بادی هایی در حال انجام است با در نظر گیری طیف وسیعی از اتوآنتی بادی های کشف شده، هدف تحقیق حاضر معرفی مهمترین آنها از دیدگاه ایمونوپاتولوژیکی و بالینی می باشد.

اﺧﻴﺮا ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻛﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺩاﺭای آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ(anticentromere antibody;ACA)  ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺯﻧﺎنی ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ اﻳﻦ آنتی ﺑﺎﺩی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮی اﻭﻭﺳﻴﺖ ﺑﺎﻟﻎ و ﻣﻴﺰاﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﻠﻴﻮاﮊ ﺟﻨﻴﻦ (ﺗﻘﺴﻴﻤﺎﺕ ﺳﻠﻮلی ﺩﺭ ﺟﻨﻴﻦ اﻭﻟﻴﻪ ) دارند ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪﻩ تأثیر ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ ﺑﺮ ﺑﺎﺭﻭﺭی ﺯﻧﺎﻥ اﺳﺖ. آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ یکی اﺯ اﻋﻀﺎی آنتی ﺑﺎﺩی ﻫﺎی ضد هسته ای (ANA)می باﺷﺪ.

ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎﻱ ضد هسته ای ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻧﺘﻲ ﮊن هاﻱ داخل سلولی ﺭاﻩ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮاﻱ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﻴﻤﺎﺭی های ﺭﻭﻣﺎتوئیدﻱ ﺧﻮﺩ اﻳﻤﻦ ﺳﻴﺴﺘﻤﻴﻚ (AARD) است. ﺭﻭﺵ اﻳﻤﻮﻧﻮﻓﻠﻮﺭﺳﻨﺖ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ (IIF) ﺭﻭﻱ ﺳﻠﻮل هاﻱ hep-2  ﻳﻜﻲ اﺯ ﻣﺘﺪاﻭل ترین ﺭﻭش های ﺗﻌﻴﻴﻦ ANA ﺑﻮﺩﻩ و به عنوان ﺭﻭﺵ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮﻱ ﺗﻮﺳﻄ  ﻛﺎﻟﺞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺭﻭﻣﺎﺗﻮﻟﻮﮊﻱ (ACR) ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. اﻣﺎ اﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ اﻣﺘﻴﺎﺯاﺕ ﻓﺮاﻭاﻧﻲ ﻛﻪ ﺩاﺭﺩ، ﺩاﺭاﻱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺗﺸﺨﻴﺺ AARD توسط ﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩﻱ ﻫﺎﻱ anti-dense fine speckled (DFS 70)  است.  ﻗﺒﻼ اﻳﻦ اﺗﻮﺁﻧﺘﻲ ﺑﺎﺩی ها به عنوان ﻳﻜﻲ اﺯ اﻟﮕﻮﻫﺎﻱ ANA IIF ﺳﺮﻡ ﺑﻴﻤﺎﺭاﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ interstitial cystitis ﮔﺰاﺭﺵ می شد اﻣﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﺮاﻳﻄ مانند ﺷﺮاﻳﻄ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ، ﺳﺮﻃﺎﻥ، اﻟﺘﻬﺎﺏ ﺗﻴﺮﻭئید ﺧﻮﺩاﻳﻤﻦ، ﺗﺮﻭﻣﺒﻮﺯ همراه است، ﺣﺘﻲ ﺩﺭ اﻓﺮاﺩ ﺳﺎﻟﻢ نیز دیده شده است.

وجود آنتی بادی های ضد هسته ای (آزمایش ANA) اصولا نشان دهنده  بیماری های بافت پیوندی (CTD) است. علاوه براین، وجود این آنتی بادی ها در افراد سالم نیز دیده شده است. این آنتی بادی ها در زنان و افراد مسن شایع تر است. بعضی داروها و زنوبیوتیک ها ) xenobiotics( نیز در پیشرفت خودایمنی و سنتز ANA دارای  اهمیت می باشند. علاوه براین، کمبود ویتامین D در بدن بیماران با ایجاد این آنتی بادی ها همراه است. یک ANA مثبت در بیماران دچار درماتیت آتوپیک AD)atopic dermatitis) و در افرادی با اختلالات ایمنی مشاهده شده است.

آنتی بادی های ضد هسته ای همچنین به مقدار کم در دوره عفونت های باکتریایی یا ویروسی مزمن و در بیماران دچار بدخیمی های هماتولوژیکی یافت می شود. همچنین وجود نتایج مثبت کاذب را، که ممکن است بسته به روش انتخابی به کار رفته در تعیین آنتی بادی ها ایجاد شود، باید در نظر گرفت. با توجه به تمامی این عوامل، می توان نتیجه گرفت که نتایج ANA به تنهایی هیچ ارزش تشخیصی ندارند.

نوعی فلج ماهیچه ای است که علت آن فعالیت ایمنی علیه گیرنده های استیل کولین در سیناپس عصبی عضلانی است. این بیماری به صورت ضعف و احساس خستگی در عضلات چشمی، صورت، حلق، حنجره، اندامها و سایر عضلات بدن تظاهر می کند و در هر سنی دیده می شود.  بیماری میاستنی گراویس یک بیماری گرفتار کننده محل اتصال عصب-عضله  می باشد. این بیماری مخصوص صفحات انتهایی عضلات مخطط است که شامل اختلال عضلات، به ویژه عضلات سر و صورت، به صورت خستگی و ضعف پیشرونده در طی استفاده از عضلات می گردد. این اختلال معمولاً عضلات اطراف چشم، دهان، گلو و انتهای اندام ها را درگیر می سازد.

اتوآنتی بادی های آنتی نوکلئار (ANA) با الگوی Dense Fine Speckled (DFS) روی سلول های HEP-2  که اغلب در آزمایشگاههای بالینی مشاهده می شوند اکثرا مرتبط با آنتی DFS70  اختصاصی می باشند. بیماران با آنتی DFS70 مثبت،خصوصا در غیاب شواهد بالینی یا آنتی بادی های ENA  دیگر، بندرت به بیماری روماتوئیدی خودایمن سیستمیک (SARD) مبتلا می گردند. این پیشنهاد را برمی انگیزد که یک ENA اختصاصی DFS70 ممکن است نشانه‌ای برای عدم وجود SARD باشد.

بیمارانی با سرم دبل- مثبت (double-seropositive) برای آنتی بادی های آنکا و anti-GBM، در مقایسه با بیماران سرم مثبت-تکی(single-seropositive) از لحاظ عملکرد کلیه، بازگشت بیماری و پیامدهای بالینی  متفاوت هستند.

رمی کید (Remicade) یا اینفلیکسیماب infliximab یک  آنتی بادی های مونوکلونال است برای درمان آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک، کولیت اولسراتیو، بیماری کرون، و اسپوندیلیت انکیلوزان استفاده می شود.

این بیماری اولین بار توسط دکتر هولوسی بهجت متخصص پوست اهل ترکیه توصیف شد و به همین دلیل به اسم او نامگذاری گردید. این بیماری مزمن اغلب عروق بدن را درگیر می نماید و شیوع آن در 53 تا 68 سالگی و اغلب در مردان است، البته به ندرت در سنین بالاتر و کودکان نیز مشاهده می شود. این بیماری در کشورهای خاور میانه و خاور دور (اطراف جاده ابریشم) شیوع بالاتری دارد. از مهمترین علائم آن می توان به آفت های دردناک دهانی ( و گاهاً آفت بر روی آلت تناسلی)، التهاب چشم، مفاصل و ضایعات پوستی اشاره کرد. ایران پس از ترکیه در رتبه دوم از نظر ابتلای به این بیماری قرار دارد.

بیماری لوپوس اریتماتوز سسیتمیک یک بیماری خود ایمن مزمن است که علت اصلی آن مشخص نشده است. اختلالات سیستم ایمنی به ویژه تولید اتو آنتی بادی هایی بر علیه اجزای هسته از ویژگی های بارز این بیماری است. بیماران علایم متنوعی را از درگیری مختصر مفاصل و پوست تا علایم تهدید کننده حیات مانند اختلالات کلیوی، خونی و درگیری سیستم اعصاب مرکزی را نشان می دهند. متنوع بودن علایم بیماری و تشابه علایم بیماری با سایر بیماری های خود ایمن، عفونت ها و اختلالات خونی، تشخیص بیماری را دشوار می نماید. تشخیص قطعی بیماری بر اساس یافته های کلینیکی و آزمایشگاهی است.

آنتی بادیهای سیتوپلاسمی ضد نوتروفیل(ANCA)  مارکرهای آزمایشگاهی ارزشمندی هستند که برای تشخیص انواع واسکولیت های عروق کوچک شامل (GPA) Granulomatosis with ployangitis و Microscopic polyangitis (MPA) مورد استفاده قرار می گیرند.