بررسی۴هورمون هیپوفیزی شامل : FSH / LH / PRL / TSH

بررسی سه آندروژن  مطرح در پیکر زنان  شامل : Total Testosterone  / DHEA-S  /  17  OH  Progesterone  

بررسی سه  بعد از متابولیسم برای بررسی مقاومت در برابر انسولین و دیس لیپیدمی و کمبود ویتامین D شامل : FBS  /  LDL  /  Vitamin  D

سنجش آنتی مولرین هورمون برای پی بردن به ذخایر فولیکول در تخمدان و پیش بینی  میزان پاسخ دهی به درمان های القای تخمک‌گذاری :AMH

در خواست سونوگرافی  ترجیحا واژینال  برای مشاهده تغییرات  ناشی از PCO  در تخمدان

آزمایش TSH یکی از آزمایش های روزمره است و گاهی ممکن است در مواردی از قبیل طوفان تیروئیدی، کومای میکس ادم و یا نارسایی ناشی از ورم میکس ادم به صورت اورژانس درخواست گردد. غلظت TSH در سرم تغییرات روزانه دارد و افزایش آن در ساعات ۲ تا ۴ صبح و حداقل آن بین ساعت های ۶ تا ۱۰ بعدازظهر است. در افراد با تیروئید سالم ( euthyroid ) با وجود تغییرات روزانه، سطح TSH در محدوده رفرانس قرار می گیرد.

سندروم نفروتیک (Nephrotic syndrome) یکی ازشناخته شده ترین علایم بیماری کلیوی دراطفال وبزرگسالان می باشد. اگر چه علت اصلی سندروم نفروتیک نامشخص است اما به نظر می رسد با اختلال در سیستم ایمنی بدن مرتبط است عود بیماری ممکن است با بیماری های سیستم تنفسی فوقانی همراه باشد اما صرف نظر از علت بروز بیماری، اختلال اصلی در این سندروم، افزایش نفوذپذیری دیواره مویرگ گلومرول های کلیه نسبت به آلبومین (پروتئین خون) است. به این ترتیب مقدار زیادی از پروتئین مورد لزوم بدن از کلیه ها دفع می شود.

آزمایش Iron Binding Capacity, Total Iron Binding Capacity (TIBC, IBC) جهت بررسی توانایی بدن در انتقال آهن درون خون، جهت بررسی وجود کم‌خونی و جهت تأیید علت التهاب بعضی از اندام‌ها و وجود علائمی‌از بیماری‌های مختلف این آزمایش درخواست می‌شود.

آهن در خون به وسیلۀ پیوند شدن با پروتئینی به نام‌ترانسفرین در سرتاسر بدن انتقال می‌یابد. میزان ‌ترانسفرین موجودی که آمادۀ پیوند شدن با آهن و انتقال آن می‌باشد را TIBC (ظرفیت نهایی پیوند شدن آهن) گویند. در حالت طبیعی آهن مورد نیاز از رژیم غذایی جذب می‌شود و توسط ‌ترانسفرین که به وسیلۀ کبد ساخته می‌شود به کل بدن انتقال می‌یابد.

اﺧﻴﺮا ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﻛﻪ ﺯﻧﺎﻥ ﺩاﺭای آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ(anticentromere antibody;ACA)  ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺯﻧﺎنی ﻛﻪ ﻓﺎﻗﺪ اﻳﻦ آنتی ﺑﺎﺩی ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻤﺘﺮی اﻭﻭﺳﻴﺖ ﺑﺎﻟﻎ و ﻣﻴﺰاﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﻠﻴﻮاﮊ ﺟﻨﻴﻦ (ﺗﻘﺴﻴﻤﺎﺕ ﺳﻠﻮلی ﺩﺭ ﺟﻨﻴﻦ اﻭﻟﻴﻪ ) دارند ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪﻩ تأثیر ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ ﺑﺮ ﺑﺎﺭﻭﺭی ﺯﻧﺎﻥ اﺳﺖ. آنتی ﺑﺎﺩی آنتی ﺳﻨﺘﺮﻭﻣﺮ یکی اﺯ اﻋﻀﺎی آنتی ﺑﺎﺩی ﻫﺎی ضد هسته ای (ANA)می باﺷﺪ.

این متد ([HOMA] Homeostatic  Model Assessment ) مورد استفاده برای سنجش مقاومت انسولین و عملکرد سلولهای بتای پانکراس می باشدکه اولین بارتحت نام HOMA درسال ۱۹۸۵ توسط Matthews وهمکاران تعریف وارائه شد. درمتد HOMA بااستفاده از پارامترهای فیزیولوژیک فرد ‌ومعادل های ریاضی به ارزیابی هومئوستاز گلوکز وچرخه ی فیدبک آن می پردازند.دراین روش جهت برآورد و تخمین مقاومت یا حساسیت به انسولین و عملکرد سلولهای بتای پانکراس از مقادیر انسولین و گلوکز ناشتای فرد استفاده می شود.کارکرد دیاگنوستیک HOMA از هریک از آنالیت های گلوکز و انسولین به تنهایی بسیار بالاتر می باشد.

کتواسیدوز دیابتی از مهمترین و جدی ترین عوارض حاد دیابت و یکی از فوریتهای پزشکی محسوب می گردد که به طور عمده در دیابت نوع ۱ دیده می شود. این عارضه ممکن است به صورت اولین تظاهر دیابت در فرد تازه مبتلا شده یا در بیماری که از مدتها قبل مبتلا به دیابت است، ایجاد گردد.  این میزان مرگ و میر بالا نیاز به تشخیص زودرس و اجرای برنامه های پییشگیری موثر دارد. دربیماران دیابتی نوع یک (IDDM)  کتواسیدوز(Diabetic  ketoacidosis) وافزایش کراتینین سرم شایع است درحالیکه اوره معمولا در محدوده ی نرمال باقی می ماند.

کشت ادرار گلداستاندارد تشخیص عفونت دستگاه ادراری (Urinary Tract Infection [UTI]) می باشد که مستلزم زمان وصرف نیروی کاردرآزمایشگاه روتین کلینیکال می باشد. باتوجه به درصد بالای نتایج منفی کشت های ادراری ( تا ۷۰ درصد ) چالش روبه روی آزمایشگاهها اتخاذ یک متد غربالگری با ارزش  پیش بینی کننده ی منفی بالا(high NPV) می باشد که قادرباشد ازمیزان کشت ادراری غیرضروری بکاهد.

اندازه گیری Inhibin B برای کمک به تشخیص تومور های گرانولوزاسل و موسینوس اپیتلیال تخمدان به کارمی رود.مونیتورینگ بیماران با این تومورها نشاندهنده ی افزایش بیان (Over expression) آنالیت Inhibin B در آنها می باشد.

عفونت دستگاه ادراری (Urinary  tract infection[UTI]) بنابرتعریف عبارتست از پاسخ التهابی بافت اروتلیوم به تهاجم باکتریال که مرتبط می شود با پیوری وباکتریوری .به همین ترتیب پیوری به وجود WBC و باکتریوری به وجود باکتری درادراراطلاق می گردد. درآزمایشگاه های کلینیکال گاهاً مواردی از عدم هماهنگی بین ِنتایج  باکتریوری (bacteriuria) و پیوری (pyuria) در بررسی میکروسکوپی ادرار مشاهده می شود. در این مقاله به بررسی عدم انطباق ها و روش اقدام اصلاحی در شرایط خاص می پردازیم.

انسولین هورمونی است که مانند یک کلید  سلول ها را برای ورود گلوکز (نوعی قند) از خون برای ایجاد انرژی سلول  باز می کند. گاهی اوقات، این فرآیند قفل و کلید کار نمی کند. بنابراین گلوکز در خون افزایش می یابد، حتی زمانی که بدن شما انسولین بیشتری می سازید. دانشمندان ایده هایی دارند، اما آنها مطمئن نیستند که چرا سلول های شما این واکنش را متوقف می کنند. مقاومت به انسولین، شرایطی است که در آن سلول‌های بدن پاسخ مناسبی به انسولین نمی‌دهند و به دنبال آن جذب گلوکز دچار اختلال شده و به طورثانویه باعث افزایش قند خون می‌شود.

ناباروری همیشه به معنای عقیم بودن یا ناتوانی دائمی در بچه دار شدن نیست. در ایران حدود ۲۰ درصد از زوجها نابارور هستند، اما درصد بسیار کمی از آنها عقیم هستند. بیشتر زوج های نابارور که برای بچه دار شدن اقدام می کنند  با درمان و بدون درمان بالاخره صاحب فرزند می شوند. مشکل ناباروری ممکن است از طرف مرد، زن یا هر دو باشد. ناباروری برای یک زن زیر ۳۵ سال به معنای باردار نشدن پس از یک سال رابطۀ جنسی منظم و بدون استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری است که برای زنان بالای ۳۵ سال این مدت زمانی به شش ماه کاهش پیدا می کند. اکثر موارد ناباروری با تشخیص و درمان به موقع رفع می شود، به همین دلیل لازم است زوجین نسبت به این موضوع آگاه باشند و در زمان درست برای تشخیص و رفع مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنند.

  گلبول های قرمز یا اریتروسیت (RBCs) بالغ نرمال، به صورت دیسک های دایره ای شکل مقعرالطرفینی به قطر 6 تا 8 میکرومتر می باشند که اندکی کوچکتر از لنفوسیت های بالغ نرمال (حدود 6 تا 10 میکرومتر) هستند. به گلبول قرمز با اندازه و شکل نرمال، نورموسیتیک (normocytic) می گویند و اصطلاح مربوط به رنگ نرمال یا رنگ پریدگی مرکزی گلبول قرمز (محتوای هموگلوبین نرمال)، نورموکرومیک  (normochromic) است. وجود گلبول های قرمز غیر طبیعی در لام خون محیطی نشان دهنده بیماری هستند .در این مقاله با مورفولوژی های مختلف RBC ها و بیماری های مرتبط آشنا می شوید.

بیماری های آمیزشی جنسی ( STD: Sexual transmitted Disease )، از بیماری های نسبتاً شایعی هستند که از شخصی به شخص دیگر به دنبال تماسی جنسی منتقل می شوند. علت ایجاد بیماری های آمیزشی باکتری ها و ویروس هایی هستند که از طریق پوست و ترشحات مجاری تناسلی از فردی به فرد دیگر در طی فعالیت جنسی منتقل می شوند و باعث ایجاد علائم موضعی و عمومی در بدن می شوند.

اندازه گیری عناصر معدنی معمولا به صورت جداگانه برای شناسایی، ارزیابی و نظارت بر کمبود یا افزایش مواد معدنی به کار می رود. پزشکان ممکن است یک یا چند آزمایش را براساس نشانه ها و علائم یا شرایطی که بیمار دارد درخواست کند و گاهی اوقات بیش از یک تست برای تشخیص کمبود یا سمیت عناصر درخواست داده می شود مانند آزمایش مس و ceruloplasmin برای ارزیابی مقدار مس در بدن و یا گروهی از آزمون های آهن (آهن، ظرفیت اتصال کلی آهن و فریتین) با CBC (شمارش کامل خون) برای ارزیابی کمبود آهن به عنوان یک عامل بالقوه کم خونی.

تست های انعقادی اختصاصی و روتین بویژه PT,aPTT دربیماران با هماتوکریت بالا، افزایش کاذب نشان می دهند.دراین بیماران تنظیم واصلاح حجم سیترات سدیم (Adjusted Citrate) براساس هماتوکریت به شدت توصیه می گردد.

بیماری کلیه پلی کیستیک (PKD) یک اختلال ارثی است که در آن کیست ها عمدتا در کلیه ها رشد می کنند و باعث می شوند که کلیه ها از کار بیفتند. بیماری کلیه پلی کیستیک همچنین می تواند باعث ایجاد کیست ها در کبد و جاهای دیگر بدن نیز بشود. این بیماری می تواند عوارض جدی، از جمله فشار خون بالا و نارسایی کلیه را ایجاد کند.

اولین بار درسال ۲۰۰۴ عفونت هپاتیت C پنهان (Occult  Hepatitis C Infection) تعریف شد. هپاتیت C پنهان یا OCI عبارتست از وضعیتی که درآن HCV RNA درسرم منفی (non detectable) ولی درهپاتوسیت ها متعاقب  ِبیوپسی و در لکوسیت های تک هسته ای خون (PBMC =Peripheral  blood mononuclear cells) مثبت و قابل شناسایی (Detectable) می باشد.

فریتین معمولا  تست ترجیحی برای بررسی وضعیت ذخایر آهن بدن (Iron storage status ) می باشد اما ازسوی دیگر فریتین یک پروتئین فازحاد (Acute phase reactant) نیز می باشد بدین معنی که می تواند در التهاب هایا بیماری های مزمن (ماننداختلالات اتوایمیون، برخی سرطان ها وعفونت های مزمن) نیز افزایش یابد.

 در موارد سکته قلبی، در کنار معاینات بالینی و مطالعات پاراکلینیکی از قبیل الکتروکاردیوگرام و موارد دیگر، نقش آزمایشگاه تشخیص طبّی در تشخیص، تائید و پیگیری سکته قلبی بی‌بدیل است. در این مقاله از سری آزمایش و آموزش مروری اجمالی بر برخی جنبه‌های بالینی سکته قلبی و در امتداد آن تشریح تست‌های رایج آزمایشگاهی مرتبط با سکته قلبی با هدف درک بهتر این تست‌ها خواهیم داشت.